Hỏi đáp chuyên gia Y tế về bệnh viêm xoang ở trẻ em

Viêm mũi xoang là một bệnh thường gặp, nhất là ở trẻ dưới 6 tuổi, theo trung tâm kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ thì chẩn đoán viêm xoang ngày càng gia tăng ở trẻ em vì đây là hậu quả của viêm đường hô hấp.

Hỏi đáp chuyên gia Y tế về bệnh viêm xoang ở trẻ em

Hỏi: Thưa Bác sĩ, Bác sĩ có thể cho biết các yếu tố nguy cơ nào có thể gây ra bệnh viêm xoang ở trẻ ?

Trả lời: Bệnh viêm xoang là căn bệnh thường gặp ở trẻ em, theo đó các yếu tố nguy cơ của bệnh viêm xoang bao gồm: rối loạn chức năng vận chuyển lông nhày, suy giảm miễn dịch, trào ngược dạ dày thực quản, dị ứng, môi trường xung quanh, bất thường về cấu trúc giải phẫu bệnh, dị vật mũi.

Ở trẻ em, xoang sàn trước, xoang hàm dễ bị nhiễm trùng và có thể mắc từ lứa tuổi nhũ nhi. Viêm xoang trán thường chỉ xảy ra từ 6 – 10 tuổi. Viêm xoang bướm thường chỉ gặp từ 3 – 5 tuổi trở lên.

Hỏi: Được biết viêm xoang được chia thành viêm xoang cấp và mạn vậy dựa vào đâu để phân biệt 2 loại viêm xoang này?

Trả lời: Viêm xoang cấp được phân biệt với viêm xoang mạn do ở thời gian của bệnh. Viêm xoang cấp xảy ra khi có đợt khởi phát cấp tính của tình trạng nhiễm trùng với các triệu chứng kéo dài < 3 tuần, < 4 đợt trong năm (James A.Stankiewwicz & Andrew Hotaling). Viêm xoang mạn là một tình trạng viêm nhiễm tại xoang kéo dài trên 3 tháng, hay là tình trạng viêm nhiễm tái phát trên 6 lần trong năm kèm theo có bất thường trên XQ.

Viêm xoang cấp có các biểu hiện: sốt cao > 39°C, thở hôi, sổ mũi, mũi có mủ vàng hay xanh, ho nhiều về ban đêm, nhức đầu, đau răng, đau họng, đau vùng mặt, sau ổ mắt, có thể kèm theo viêm tai giữa cấp. Trong viêm xoang mạn tính các triệu chứng không nghiêm trọng và kéo dài trên 3 tháng, bệnh nhân thường có các triệu chứng sau: Sốt từng đợt, sốt không cao, nhức đầu, ù tai, khan tiếng hay ho khạc tình trạng nặng hơn vào ban đêm, đau họng tái phát, nghẹt mũi, mũi chảy xuống họng, không ngửi được mùi.

Hỏi: Khi bị viêm xoang bệnh nhi sẽ có các biểu hiện nào ? Và chúng ta cần làm các xét nghiệm gì ?

Trả lời: Nếu viêm xoang trong đợt cấp chúng ta thấy: Nhiều nước mũi vàng hay xanh, đặc hay lỏng ở các khe mũi, hay sàn mũi, ấn điểm xoang đau.  Nếu viêm xoang trong đợt mạn chúng ta thấy: Cuốn mũi dưới phù nề, cuốn mũi giữa thoái hóa polyp, polyp khe giữa, thành sau họng có nhớt đục chảy xuống.  Theo đó, các xét nghiệm chuấn đoán bệnh như: X-quang xoang tư thế Blondeau, Hirtz.  Chọc hút xoang để phân lập vi trùng khi kém đáp ứng với điều trị nội. CT scanner sọ: viêm xoang mạn thất bại điều trị nội khoa hoặc nghi có khối choán chỗ hoặc nấm xoang và trước khi phẫu thuật.  Nội soi mũi xoang không giữ vai trò quyết định chẩn đoán viêm xoang.

Chuẩn đoán điều trị bệnh viêm xoang ở trẻ em

Hỏi: Bệnh viêm xoang được chẩn đoán xác định khi nào và cần chẩn đoán phân biệt với các tình trạng bệnh lý nào ?

Trả lời: Viêm xoang được các bác sĩ điều trị bệnh hô hấp chẩn đoán xác định khi chảy mũi đục, nhức đầu, đau vùng xoang, khám có mủ khe giữa, ấn xoang có điểm đau. X-quang xoang thấy mờ các xoang, mức khí dịch trong xoang, dày niêm mạc xoang. Chẩn đoán có thể khi nhức vùng xoang. X-quang mờ nhẹ các xoang. Chẩn đoán phân biệt với tình trạng nhức đầu do tật khúc xạ, nguyên nhân tâm lý, các bệnh lý thần kinh.

Hỏi: Nguyên tắc điều trị bệnh viêm xoang là gì và bệnh được điều trị như thế nào ? Thời gian điều trị có kéo dài không ?

Trả lời: có 2 nguyên tắc điều trị bệnh viêm xoang là điều trị theo triệu chứng và điều trị theo nguyên nhân. Cụ thể:

• Điều trị nội khoa:
• Dùng kháng sinh: Kháng sinh chọn lựa ban đầu là Amoxicillin 80 – 100mg/kg/ngày. Kháng sinh thay thế là Amoxicillin + acid clavulinic hoặc Cefaclor hay Cefuroxim 3 tuần. Nếu bệnh nhân dị ứng với beta lactam có thể dùng Erythromycin hoặc Azithromycin/ Clarithromycin. Dùng kháng histamin, Corticoid tại chỗ khi nghi nguồn gốc do dị ứng.
• Điều trị phẫu thuật:
• Bệnh nhi chỉ được điều trị phẫu thuật trong trường hợp điều trị nội khoa thất bại. Chỉ phẫu thuật xoang ở trẻ trên 6 tuổi. Phương pháp đề nghị: Mini-FESS (functional endoscopic sinus surgery) hạ thấp mỏm móc, làm rộng lỗ dẫn lưu xoang, là phẫu thuật thường áp dụng cho trẻ em. FESS hạ thấp mỏm móc, làm rộng lỗ dẫn lưu xoang, chỉnh hình bất thường xoang, cắt polyp nếu có, chỉ định trong viêm đa xoang. FESS kết hợp với chỉnh hình mũi. Thuốc sau mổ: Kháng sinh như điều trị viêm xoang cấp. Giảm đau bằng Acetaminophen, chống dị ứng với Chlopheniramin. Điều trị trong 10 ngày đến 15 ngày. Chế độ ăn: ngày thứ nhất sau mổ uống sữa ăn cháo. Các ngày còn lại ăn cháo hoặc cơm bình thường.

Theo các chuyên gia Hỏi đáp bệnh học chuyên khoa cho biết, bệnh viêm xoang là căn bệnh nguy hiểm và có thể để lại nhiều biến chứng, vì thế bệnh nhân cần được thăm khám sớm và điều trị kịp thời.

Nguồn: sưu tầm