Nhược cơ có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp nhất ở phụ nữ dưới 40 và nam giới trên 60 tuổi. Bài viết sẽ đi sâu vào những nguy hiểm tiềm ẩn mà bệnh nhược cơ có thể gây ra cho người bệnh và cách thức quản lý, điều trị.
1. Tổng quan về bệnh nhược cơ
Nhược cơ là một bệnh lý thường gặp mà hệ miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm các receptor acetylcholine trên bề mặt tế bào cơ, khiến việc truyền tín hiệu từ dây thần kinh tới cơ bắp bị gián đoạn. Do đó, các cơ trở nên yếu dần khi hoạt động liên tục và cải thiện sau khi nghỉ ngơi. Các triệu chứng chính bao gồm yếu cơ ở mắt, cơ mặt, cổ, và trong các trường hợp nặng có thể ảnh hưởng tới cả cơ hô hấp và cơ tim.
2. Các triệu chứng và mức độ nguy hiểm của nhược cơ
Nhược cơ có thể biểu hiện từ nhẹ đến nặng, và mức độ ảnh hưởng phụ thuộc vào việc bệnh có được chẩn đoán và điều trị kịp thời hay không. Một số triệu chứng nguy hiểm bao gồm:
- Yếu cơ mắt: Nhược cơ thường khởi phát với triệu chứng sụp mí, nhìn đôi hoặc mờ. Mặc dù ban đầu có thể chỉ ảnh hưởng nhẹ đến thị lực, nhưng việc nhìn đôi có thể khiến người bệnh gặp khó khăn khi thực hiện các hoạt động thường ngày như lái xe hoặc đọc sách.
- Yếu cơ mặt và cổ: Người bệnh có thể gặp khó khăn khi nhai, nuốt, và nói chuyện. Khi các cơ vùng mặt, cổ bị yếu đi, người bệnh có nguy cơ mắc nghẹn, hoặc thậm chí bị sặc thức ăn hoặc nước uống vào đường thở, gây nguy hiểm tới tính mạng.
- Yếu cơ hô hấp: Đây là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất của nhược cơ, có thể dẫn đến cơn nhược cơ (myasthenic crisis), khi các cơ hô hấp bị suy yếu đến mức không thể duy trì hoạt động hô hấp. Cơn nhược cơ là tình trạng cấp cứu và đòi hỏi hỗ trợ hô hấp ngay lập tức để tránh nguy cơ tử vong.
3. Cơn nhược cơ và những nguy hiểm đe dọa tính mạng
Cơn nhược cơ là biến chứng nghiêm trọng nhất của bệnh nhược cơ, khi các cơ hô hấp suy yếu nặng khiến người bệnh không thể thở. Cơn nhược cơ thường xuất hiện sau khi người bệnh bị nhiễm trùng, căng thẳng tinh thần, hoặc do sử dụng một số loại thuốc gây tác động tiêu cực đến hệ thần kinh cơ.
Khi người bệnh rơi vào cơn nhược cơ, họ có thể gặp các dấu hiệu như thở khó khăn, tím tái do thiếu oxy, và cần được đưa đến bệnh viện cấp cứu ngay lập tức. Nếu không được điều trị kịp thời, cơn nhược cơ có thể dẫn đến suy hô hấp và tử vong.
4. Các nguy cơ dài hạn và tác động tâm lý
Dược sĩ Cao đẳng Dược chia sẻ thêm: Ngoài các nguy hiểm cấp tính, nhược cơ còn ảnh hưởng lâu dài đến chất lượng cuộc sống của người bệnh:
- Hạn chế trong sinh hoạt hàng ngày: Nhược cơ làm giảm khả năng thực hiện các hoạt động thể chất, ảnh hưởng đến công việc và cuộc sống. Những hoạt động như leo cầu thang, nâng vật nặng, hoặc thậm chí là chăm sóc bản thân cũng trở nên khó khăn.
- Tâm lý tiêu cực và trầm cảm: Sống chung với nhược cơ có thể gây ra tình trạng căng thẳng và trầm cảm do cảm giác bất lực và phụ thuộc vào người khác. Người bệnh cũng thường lo lắng về nguy cơ xuất hiện cơn nhược cơ và các tác dụng phụ của thuốc điều trị.
5. Phương pháp điều trị và quản lý bệnh nhược cơ
Hiện nay, mặc dù chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn nhược cơ, nhưng có nhiều phương pháp điều trị giúp kiểm soát triệu chứng và cải thiện chất lượng sống:
- Sử dụng thuốc ức chế hệ miễn dịch: Một số loại thuốc như corticosteroid và thuốc ức chế miễn dịch (ví dụ: azathioprine) giúp giảm hoạt động của hệ miễn dịch, từ đó giảm tấn công nhầm vào tế bào cơ. Tuy nhiên, các thuốc này có thể gây ra nhiều tác dụng phụ và cần theo dõi chặt chẽ.
- Thuốc ức chế acetylcholinesterase: Các thuốc như pyridostigmine giúp tăng cường lượng acetylcholine trong synapse thần kinh cơ, từ đó cải thiện sức mạnh của cơ.
- Liệu pháp thay huyết tương và globulin miễn dịch: Được sử dụng trong các trường hợp nặng hoặc cơn nhược cơ, hai liệu pháp này giúp loại bỏ các kháng thể gây tổn hại tế bào cơ, mang lại hiệu quả tức thời nhưng chỉ duy trì trong ngắn hạn.
- Phẫu thuật cắt bỏ tuyến ức: Nhiều nghiên cứu cho thấy cắt tuyến ức có thể cải thiện tình trạng bệnh ở một số người mắc nhược cơ, đặc biệt là những người dưới 60 tuổi. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này không đồng nhất ở mọi bệnh nhân.
Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur đào tạo Cao đẳng Vật lý trị liệu – Phục hồi chức năng
6. Lời khuyên và quản lý đời sống cho người mắc nhược cơ
Dược sĩ Cao đẳng Dược Hà Nội cho hay: Người bệnh nhược cơ cần duy trì lối sống lành mạnh và tránh các yếu tố có thể kích hoạt cơn nhược cơ:
- Nghỉ ngơi đầy đủ và tránh stress: Căng thẳng có thể làm tăng nguy cơ xuất hiện triệu chứng nhược cơ. Người bệnh nên duy trì giấc ngủ đủ và tránh căng thẳng tinh thần.
- Tránh nhiễm trùng và tiêm chủng đầy đủ: Nhiễm trùng là yếu tố nguy cơ cao có thể dẫn đến cơn nhược cơ. Vì vậy, người bệnh nên giữ vệ sinh cá nhân, tránh tiếp xúc với người bị nhiễm trùng và tiêm chủng theo khuyến cáo của bác sĩ.
- Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh: Chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng giúp cơ thể duy trì năng lượng và hỗ trợ sức khỏe tổng thể. Người bệnh nên ăn chậm và chọn thức ăn dễ tiêu để giảm nguy cơ nghẹn hoặc sặc.
Nhược cơ là một căn bệnh nghiêm trọng với nhiều nguy hiểm tiềm ẩn đối với sức khỏe và tính mạng người bệnh. Mặc dù có các phương pháp điều trị giúp kiểm soát triệu chứng, nhưng việc quản lý bệnh lâu dài đòi hỏi sự kiên trì và tuân thủ theo chỉ dẫn của bác sĩ. Người bệnh cần được theo dõi thường xuyên và chủ động trong việc duy trì sức khỏe, tránh các yếu tố kích hoạt cơn nhược cơ để cải thiện chất lượng sống và giảm nguy cơ biến chứng.
Nguồn: https://benhhoc.edu.vn
