Danh mục: Tin Tức Y Dược
Tin Tức Y Dược
Các bác sĩ Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho hay tình trạng người sử dụng chất kích thích không chỉ gia tăng số lượng bệnh mà còn có tính chất trẻ hoá, nhóm sớm nhất là nhóm trẻ bắt đầu tuổi dậy thì…
Chỉ sử dụng nghiện chất ‘cho vui’, nhưng lại nhập viện vì rối loạn tâm thần
Chia sẻ với báo chí chiều 11/8, BS Nguyễn Ngọc Trang, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho hay các bác sĩ của Viện vừa tiếp nhận điều trị trường hợp bệnh nhân 21 tuổi được gia đình đưa đến thăm khám do thường xuyên cười một mình vô cơ, đánh mẹ.
Theo các bác sĩ bệnh nhân là con cả trong gia đình, tiền sử khỏe mạnh, học hết lớp 12 rồi ở nhà phụ giúp bố mẹ. Khoảng 5 năm trước, khi mới ở tuổi vị thành niên, cô bắt đầu dùng N₂O, ketamine, cần sa… do bạn bè rủ rê trong các buổi tụ tập.
“Ban đầu bệnh nhân chỉ sử dụng khi vui chơi, tụ tập được bạn bè rủ rê. Khi sử dụng bệnh nhân cảm thấy vui vẻ, thoải mái, hưng phấn. Khi không sử dụng, bệnh nhân thấy bồn chồn, bứt rứt, chán nản. Bệnh nhân sử dụng với tần suất và số lượng ngày càng tăng.
Kèm theo đó bệnh nhân xuất hiện nghe thấy tiếng nói trong đầu, bệnh nhân ngồi lẩm bẩm tự trò chuyện. Bệnh nhân trở nên dễ cáu gắt, có lúc chửi mắng, đánh mẹ”- BS Trang thông tin.
Các bác sĩ Viện Sức khỏe Tâm thần chia sẻ với báo chí về tình trạng nghiện chất của giới trẻ.
Sau điều trị chuyên khoa tâm thần, tình trạng của nữ bệnh nhân thuyên giảm, tuy nhiên chỉ 3 – 4 tháng sau khi tự ý bỏ thuốc, các triệu chứng lại tái phát, cô thường xuyên cười vô cớ, nói lẩm bẩm, ngủ kém, ăn uống thất thường.
“Bệnh nhân được đưa đến Viện Sức khỏe tâm thần điều trị. Các bác sĩ chẩn đoán bệnh nhân mắc rối loạn tâm thần và hành vi do sử dụng nhiều loại ma túy (N2O, ketamine, cần sa…) với triệu chứng hỗn hợp. Sau 25 ngày điều trị hiện đã ổn định và được ra viện”- BS Trang cho hay.
Theo BS Nguyễn Thành Long, Phó Trưởng phòng M2, Viện Sức khỏe tâm thần, thời gian gần đây bệnh viện thường xuyên tiếp nhận trẻ vị thành niên đến viện thăm khám do sử dụng chất kích thích.
“Không chỉ gia tăng số lượng bệnh nhân sử dụng chất nghiện mà còn có tính chất trẻ hoá, nhóm sớm nhất là nhóm trẻ bắt đầu tuổi dậy thì, vị thành niên có thay đổi về tâm sinh lý, muốn thể hiện bản thân, dễ dàng bị lôi cuốn, muốn tìm hiểu những cái mới bên ngoài…”- BS Long nói.
Theo BS Long các loại chất nguy hiểm trẻ thường tiếp cận là cần sa, MDMA, GHB, Rohypnol, ketamine…
Đặc biệt, một số chế phẩm mới như “cỏ Mỹ”, tem giấy, bùa lưỡi, tinh dầu cần sa tổng hợp (ADB) được đóng gói bắt mắt, giá chỉ vài trăm nghìn đồng, dễ ngụy trang cũng được nhiều trẻ lựa chọn.
Chuyên gia chỉ những dấu hiệu trẻ sử dụng nghiện chất, bố mẹ cần chú ý
Lý giải nguyên nhân trẻ vị thành niên sử dụng chất gia tăng, BS Bùi Văn Toàn, Viện Sức khỏe tâm thần, cho hay ở tuổi vị thành niên trẻ thường muốn khẳng định bản thân nhưng nhận thức còn hạn chế, dễ bị dụ dỗ. Ban đầu, cảm giác hưng phấn khiến trẻ tò mò, nhưng rất nhanh sau đó là sự lệ thuộc.
Đặc biệt, trước đây, việc tiếp cận chất gây nghiện khó khăn hơn, còn hiện nay dễ dàng hơn nhiều. Giá thành của các loại chất kích thích này không quá cao, thậm chí có thể mua dưới dạng bánh kẹo, thuốc lá điện tử, tinh dầu…
Các bác sĩ cũng cảnh báo những người sử dụng thuốc lá 11-19 tuổi có nguy cơ bị rối loạn tâm thần cao hơn. Sử dụng thuốc lá hàng ngày có liên quan đến tăng nguy cơ rối loạn tâm thần và tuổi khởi phát bệnh rối loạn tâm thần sớm hơn. Các gen liên quan rối loạn tâm thần đã được chứng minh là trùng lặp với các gen liên quan đến hút thuốc lá.
Đã có không ít người trẻ nhập viện vì sử dụng thuốc lá điện tử bị ngộ độc ma tuý, cần sa trộn lẫn trong thành phần…
Về lưu ý liên quan đến sử dụng chất ở thanh thiếu niên, các bác sĩ chỉ ra những dấu hiệu như: Những thay đổi trong thành tích học tập; Những căn bệnh không rõ ràng; Thay đổi trong mối quan hệ với các thành viên trong gia đình thay đổi trong quan hệ bạn bè; Những cuộc điện thoại không thể giải thích; Những thay đổi trong việc vệ sinh cá nhân… đều có thể cho thấy dấu hiệu của việc sử dụng chất ở 1 trẻ vị thành niên.
Tuy nhiên, các hiện tượng trên cũng có thể là phù hợp với sự khởi đầu của trầm cảm, tự thích nghi với trường lớp, hoặc tiền triệu chứng của 1 bệnh tâm thần. Do đó, việc giữ được các kênh giao tiếp với trẻ vị thành niên rất quan trọng khi nghi ngờ rằng có dấu hiệu sử dụng chất…
“Cha mẹ cần quan sát kỹ hành vi của con, đặc biệt khi thấy sự thay đổi đột ngột về tâm trạng, thói quen sinh hoạt. Nếu nghi ngờ, nên đưa trẻ đến cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn sớm”, bác sĩ Trang khuyến cáo.
Nguồn: suckhoedoisong.vn
Viêm màng não mô cầu là bệnh nhiễm khuẩn cấp tính xảy ra đột ngột với các triệu chứng sốt, đau đầu dữ dội, buồn nôn và nôn, cổ cứng, thường có ban xuất huyết hình sao hoặc có thể có mụn nước. Để phòng bệnh, tiêm chủng là giải pháp hữu hiệu để phòng ngừa viêm màng não mô cầu trong cộng đồng.
Viêm màng não do não mô cầu là bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây lan qua đường hô hấp, thường có thời gian ủ bệnh kéo dài từ 2–10 ngày, khiến người mang mầm bệnh không nhận ra cho đến khi triệu chứng khởi phát.
Ban đầu, bệnh có thể biểu hiện rất giống cảm cúm thông thường như sốt, buồn nôn, mệt mỏi dễ khiến cha mẹ chủ quan khi trẻ mắc bệnh. Tuy nhiên, diễn tiến bệnh nhanh và có thể gây di chứng hoặc tử vong cao nếu không được điều trị kịp thời.
Trẻ từ 12 tháng tuổi và người lớn giờ đây có thể chủ động phòng ngừa bệnh não mô cầu nhờ vắc xin thế hệ mới.
Chuyên gia trong lĩnh vực y tế cho biết, trẻ em dưới 5 tuổi là đối tượng dễ bị tổn thương do hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ, khiến nguy cơ nhiễm vi khuẩn não mô cầu cao hơn. Bên cạnh đó, thanh thiếu niên cũng thuộc nhóm nguy cơ do thường xuyên tiếp xúc gần trong môi trường đông người như lớp học, ký túc xá, trung tâm giải trí hay quán cà phê – tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn lây lan. Đối với người cao tuổi và những người mắc bệnh lý nền như tim mạch, tiểu đường, phổi tắc nghẽn mạn tính hay suy thận, sức đề kháng suy giảm khiến bệnh nếu xảy ra thường diễn tiến nhanh và nguy cơ ảnh hưởng cũng cao hơn.
Theo khuyến cáo, tiêm vắc xin cộng hợp não mô cầu như biện pháp phòng bệnh chủ động hiệu quả. Cụ thể, vắc xin nên được tiêm sớm cho trẻ từ 12 tháng tuổi và người lớn. Việc chủ động tiêm phòng giúp giảm đáng kể số ca bệnh, tránh lây lan cộng đồng và bảo vệ cả những người dễ bị tổn thương nhất.
Hiện nay trên thị trường đã có vắc xin não mô cầu thế hệ mới do tập đoàn dược phẩm Sanofi sản xuất đã được phê duyệt. Loại vắc xin này được chỉ định tạo miễn dịch chủ động phòng bệnh não mô cầu xâm lấn gây ra bởi Neisseria meningitidis các nhóm huyết thanh A, C, W135 và Y cho trẻ từ 12 tháng tuổi trở lên và người lớn, đặc biệt có thể bảo vệ người trên 55 tuổi.
Vắc xin não mô cầu đã có tại hơn 150 trung tâm tiêm chủng Long Châu toàn quốc, giúp người dân kịp thời bảo vệ trước bệnh não mô cầu nguy hiểm.
Điểm nổi bật của vắc xin não mô cầu mới này là công nghệ liên hợp với giải độc tố uốn ván giúp tăng khả năng ghi nhớ miễn dịch, tạo ra đáp ứng mạnh và lâu dài. Ngoài ra, chỉ với một mũi tiêm duy nhất, người tiêm có thể được bảo vệ toàn diện, và dễ dàng tích hợp vào các lịch tiêm chủng khác. Đáp ứng nhu cầu cấp thiết về phòng bệnh, vắc xin não mô cầu đã có mặt tại hơn 150 trung tâm tiêm Chủng Long Châu trên toàn quốc.
Người dân có thể nhanh chóng đăng ký tư vấn, đặt lịch hẹn trực tuyến và thực hiện tiêm chủng cùng đội ngũ y bác sĩ giàu kinh nghiệm, đồng thời được theo dõi, chăm sóc sức khỏe toàn diện trước, trong, sau tiêm, đảm bảo an toàn và hiệu quả tối ưu. Hệ thống bảo quản vắc xin tại Long Châu được quản lý nghiêm ngặt theo tiêu chuẩn WHO, ứng dụng công nghệ AI, IoT và cảnh báo đa tầng 24/7, đảm bảo vắc xin luôn trong điều kiện nhiệt độ lý tưởng (2–8°C), duy trì chất lượng và hiệu lực tối đa. Chủ động tiêm phòng không chỉ bảo vệ người thân và gia đình trước những rủi ro khó lường, mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng, vì một Việt Nam khỏe mạnh hơn mỗi ngày.
Nguồn: suckhoedoisong.vn
Trong vòng một tháng, mạng lưới cấp cứu ngoại viện tại Thành phố Hồ Chí Minh đã liên tiếp cứu sống hai trẻ sơ sinh ngưng tim, ngưng thở ngay khi chào đời trong tình huống sinh rớt.
Điều phối viên trực tổng đài cấp cứu 115
Ca thứ nhất xảy ra ngày 23/7/2025, tại phường Chánh Hưng. Sản phụ có tiền sử thai dây rốn quấn cổ 2 vòng, nước ối ít, bất ngờ sinh rớt tại nhà. Ngay khi nhận được cuộc gọi khẩn cấp, điều phối viên tổng đài 115 đã trấn an và hướng dẫn người nhà thực hiện ép tim hồi sức cho trẻ qua điện thoại trước khi kíp cấp cứu 115 tiếp cận.
Ngay khi có mặt, các bác sĩ và điều dưỡng tiếp tục hồi sức tích cực, đặt nội khí quản, bóp bóng thở oxy, giúp bé hồng hào trở lại và có mạch rõ. Bé được chuyển đến Bệnh viện Nhi Đồng 1, mẹ đến Bệnh viện Từ Dũ.
Ca thứ hai xảy ra sáng 9/8/2025 tại phường Cát Lái. Sản phụ mang thai 31 tuần, vừa tiêm thuốc trưởng thành phổi, bất ngờ bị vỡ ối và sinh rớt khi đang chờ xe cấp cứu. Bé sinh ra tím tái, mạch khó bắt. Người nhà lập tức được điều phối viên 115 hướng dẫn ép tim sơ cứu từ xa.
Hai ê-kíp cấp cứu thuộc Trạm vệ tinh Bệnh viện Đa khoa Sài Gòn và Bệnh viện Đa khoa Lê Văn Thịnh nhanh chóng phối hợp kẹp dây rốn, truyền dịch và chuyển mẹ đến Bệnh viện Lê Văn Thịnh, bé đến Bệnh viện Nhi Đồng 2. Hiện, bé đã có mạch ổn định, hô hấp yếu và đang được thở oxy tại khoa hồi sức sơ sinh.
Hai trường hợp trên là minh chứng rõ ràng cho tầm quan trọng của việc gọi 115 ngay khi xảy ra tình huống khẩn cấp. Tổng đài 115 Thành phố Hồ Chí Minh không chỉ điều phối lực lượng y tế đến nhanh nhất mà còn hướng dẫn người dân thực hiện các bước sơ cứu kịp thời 24/7, có thể quyết định sự sống còn của bệnh nhân.
Tai biến y khoa, đặc biệt là các ca sinh rớt hoặc tai nạn đột ngột có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Khi gặp tình huống nguy hiểm đến tính mạng hãy gọi ngay số 115. Sự bình tĩnh, tin tưởng và làm theo hướng dẫn của điều phối viên là yếu tố quyết định thành công của ca cấp cứu.
Nguồn: nhandan.vn
Cục Phòng bệnh, Bộ Y tế cho biết, các triệu chứng mắc Chikungunya tương tự như đối với bệnh sốt xuất huyết Dengue nhưng dấu hiệu đau và sưng khớp thường có biểu hiện rõ hơn, trong khi đó bệnh sốt xuất huyết Dengue thường có dấu hiệu xuất huyết nhiều hơn.
Lật úp các dụng cụ không chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng. (Ảnh: HCDC)
Phân biệt dấu hiệu mắc Chikungunya với sốt xuất huyết
Bệnh Chikungunya đã ghi nhận đầu tiên vào năm 1952; bệnh không lây truyền trực tiếp từ người sang người mà lây truyền qua vết đốt của muỗi Aedes (loại muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết). Hầu hết các triệu chứng thường tự khỏi và kéo dài từ 2 đến 7 ngày nhưng cũng có thể kéo dài hàng tuần ảnh hưởng đến sức khỏe người dân.
Các triệu chứng của Chikungunia xuất hiện từ 4 đến 8 ngày (dao động từ 2 đến 12 ngày) sau khi bị muỗi nhiễm bệnh đốt. Bệnh đặc trưng bởi sốt cao, khởi phát đột ngột, thường kèm theo đau khớp dữ dội.
Các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến khác bao gồm cứng khớp, viêm khớp, đau đầu, mệt mỏi và phát ban. Các triệu chứng tương tự như đối với bệnh sốt xuất huyết Dengue nhưng dấu hiệu đau và sưng khớp thường có biểu hiện rõ hơn, trong khi đó bệnh sốt xuất huyết Dengue thường có dấu hiệu xuất huyết nhiều hơn.
Tuy nhiên, người dân không nên tự ý chẩn đoán, điều trị tại nhà. Khi có các dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh, phải đến ngay cơ sở y tế nơi gần nhất để được tư vấn, khám, điều trị kịp thời.
Theo đại diện Cục phòng bệnh, Bộ Y tế, hiện, hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm ở nước ta chưa ghi nhận báo cáo trường hợp bệnh Chikungunya từ các địa phương.
Tuy nhiên, dịch bệnh Chikungunya đang có xu hướng gia tăng tại một số quốc gia trong khu vực, đặc biệt tại Trung Quốc; trong khi đó, muỗi Aedes truyền bệnh cũng đã lưu hành tại nhiều địa phương ở nước ta; do đó, có nguy cơ cao dịch bệnh xâm nhập vào nước ta thông qua người nhập cảnh mang mầm bệnh và lây lan ra cộng đồng.
Người về từ khu vực có dịch bệnh Chikungunya cần chủ động theo dõi sức khỏe
Nhằm chủ động kiểm soát, phòng chống dịch, Bộ Y tế đã ban hành công văn gửi Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố đề nghị triển khai tăng cường giám sát dịch ngay tại cửa khẩu, các cơ sở y tế và cộng đồng nhằm phát hiện sớm ca bệnh nghi ngờ, đặc biệt tại những khu vực có người trở về từ vùng có dịch;
Bộ Y tế đã chỉ đạo Sở Y tế các tỉnh, thành phố tăng cường giám sát, phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ để xử lý triệt để các ổ dịch ngay từ ca bệnh đầu tiên; đồng thời tổ chức tốt việc sẵn sàng thu dung, điều trị bệnh nhân, phân cấp chuyên môn để tránh tình trạng quá tải bệnh viện.
Đồng thời, Bộ Y tế cũng đã chỉ đạo các Viện Vệ sinh dịch tễ, Viện Pasteur, các bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế tăng cường chỉ đạo công tác phòng, chống dịch bệnh Chikungunya trên địa bàn phụ trách, đặc biệt đối với các tỉnh có biên giới; hướng dẫn chuyên môn, kỹ thuật cho các địa phương trong công tác giám sát, điều trị bệnh nhân, giám sát véc tơ, xử lý triệt để ổ dịch và tổ chức các đoàn kiểm tra, giám sát, hỗ trợ các điểm nóng, nguy cơ bùng phát dịch.
Cục Phòng bệnh đang phối hợp chặt chẽ với WHO và các Cơ quan đầu mối quốc gia thực hiện Điều lệ y tế quốc tế theo dõi tình hình dịch bệnh và chia sẻ thông tin tình hình dịch bệnh, các biện pháp phòng, chống để kịp thời báo cáo và đề xuất các biện pháp phòng, chống dịch bệnh phù hợp, hiệu quả.
Để chủ động phòng, chống bệnh Chikungunya, Bộ Y tế khuyến cáo mạnh mẽ người dân thực hiện các biện pháp phòng bệnh sau:
Người về từ các quốc gia, khu vực đang có sự gia tăng dịch bệnh Chikungunya: Cần chủ động theo dõi sức khỏe trong vòng 12 ngày; nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường về sức khỏe (như sốt, đau khớp, nổi ban…) cần đến ngay cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời.
Người dân tại các hộ gia đình, khu dân cư, cần thực hiện tốt các nội dung sau: Đậy kín tất cả các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng; hàng tuần thực hiện các biện pháp diệt loăng quăng/bọ gậy bằng cách thả cá vào dụng cụ chứa nước lớn; thau rửa dụng cụ chứa nước vừa và nhỏ, lật úp các dụng cụ không chứa nước; thay nước bình hoa/bình bông; bỏ muối hoặc dầu hoặc hóa chất diệt ấu trùng vào bát nước kê chân chạn.
Hàng tuần loại bỏ các vật liệu phế thải, các hốc nước tự nhiên không cho muỗi đẻ trứng như chai, lọ, mảnh chai, vỏ dừa, mảnh lu vỡ, lốp/vỏ xe cũ, hốc tre, bẹ lá…
Người dân cần chú ý ngủ màn, mặc quần áo dài phòng muỗi đốt ngay cả ban ngày; tích cực phối hợp ngành y tế trong các đợt phun hóa chất phòng, chống dịch; khi bị sốt đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị. Không tự ý điều trị tại nhà.
Người dân khi đi du lịch, công tác tại các vùng bệnh Chikungunya đang tăng cao cần chủ động phòng ngừa tránh muỗi đốt. Chủ động theo dõi sức khỏe và thông báo cho cơ quan y tế khi có triệu chứng giống Chikungunya.
Nguồn: nhandan.vn
Ngày 12/8, Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng cho biết đã chỉ đạo ngành y tế và các địa phương bảo đảm nguồn nhân lực, hóa chất, thiết bị y tế phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh sau khi liên tục ghi nhận số ca mắc bệnh sởi, sốt xuất huyết, tay chân miệng gia tăng.
Cơ quan chức năng tổ chức phun hóa chất xử lý ổ dịch sốt xuất huyết tại nhà dân ở tỉnh Lâm Đồng.
Theo đó, Ủy ban nhân dân tỉnh Lâm Đồng yêu cầu Sở Y tế và các sở, ban, ngành, địa phương chủ động, quyết liệt chỉ đạo, triển khai hiệu quả các biện pháp phòng, chống dịch bệnh, không để dịch bùng phát trên địa bàn; bảo đảm nhân lực, thuốc, hóa chất, thiết bị y tế và cơ sở vật chất phục vụ cho công tác phòng, chống dịch bệnh truyền nhiễm.
Bố trí, phân công các đội cơ động chống dịch tại các khu vực có nguy cơ cao, sẵn sàng tham gia triển khai thực hiện xử lý các tình huống khi có dịch bệnh xảy ra. Chủ động tổ chức các đoàn đi kiểm tra, giám sát, hỗ trợ công tác phòng, chống dịch bệnh tại các đơn vị, địa phương.
Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với ngành Y tế triển khai công tác phòng, chống dịch bệnh tại các cơ sở giáo dục, nhất là các trường mẫu giáo, mầm non, nhà trẻ, nhằm sớm phát hiện các trường hợp mắc để tổ chức khám, điều trị và xử lý ổ dịch kịp thời.
Theo Sở Y tế Lâm Đồng, tình hình dịch bệnh trên địa bàn tiếp tục có diễn biến phức tạp, khó kiểm soát, nguy cơ tiềm ẩn bùng phát thành dịch, đặc biệt là các ca mắc bệnh sởi, sốt xuất huyết, tay chân miệng gia tăng trong các tuần gần đây.
Tính đến ngày 6/8, toàn tỉnh ghi nhận 3.922 ca mắc bệnh sởi, tăng 3.857 ca so với cùng kỳ; 1.582 ca mắc bệnh tay chân miệng, tăng 344 ca so với cùng kỳ; 2.723 ca mắc bệnh sốt xuất huyết, 1 trường hợp tử vong; 253 ca nghi mắc bệnh Covid-19, tăng 127 ca so với cùng kỳ.
Nguồn: nhandan.vn
Sự kết hợp của 2 đột biến gene liên quan rối loạn chuyển hóa homocysteine và ức chế tiêu sợi huyết là “thủ phạm” thầm lặng gây tắc tĩnh mạch mạc treo tràng dưới và dẫn đến 7 lần mổ ruột trong suốt 3 năm qua cho nam bệnh nhân.
Vết sẹo mổ hoại tử ruột của bệnh nhân.
Trong vòng 3 năm, người đàn ông trải qua tới 7 lần phẫu thuật vì hoại tử đại tràng. Không chấp nhận sống chung với nguy cơ cắt ruột thêm lần nữa, bệnh nhân tìm đến Medlatec với hy vọng tìm ra câu trả lời cuối cùng.
Bệnh nhân nam, sinh năm 1969, sống tại Buôn Ma Thuột, Đắk Lắk. Trong vòng 3 năm, ông phải trải qua tới 7 lần phẫu thuật vì hoại tử đại tràng do tắc tĩnh mạch mạc treo tràng dưới – một bệnh lý rất hiếm gặp.
Tĩnh mạch mạc treo tràng dưới là mạch máu quan trọng dẫn máu từ ruột già về gan. Khi tĩnh mạch này bị tắc bởi cục máu đông, máu không thể lưu thông, ruột bị thiếu máu nuôi, dẫn tới hoại tử. Tình trạng này thường diễn tiến nhanh, gây đau bụng dữ dội, chướng bụng, nôn ói và đe dọa tính mạng nếu không phẫu thuật kịp thời.
Bệnh dễ bị chẩn đoán nhầm là “vô căn” – tức không rõ nguyên nhân, chính vì vậy, dù đã trải qua nhiều lần mổ, nguyên nhân gốc rễ của bệnh vẫn chưa được tìm ra, khiến tình trạng tái phát liên tục.
Không chấp nhận tiếp tục sống trong nỗi lo cắt ruột thêm một lần nữa, bệnh nhân quyết định vượt hơn 1.400 km từ Buôn Ma Thuột ra Hà Nội, tìm đến Bệnh viện Đa khoa Medlatec. Tại đây, ông được bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Quang Minh, Trưởng khoa Tim mạch trực tiếp thăm khám.
Sau khi khai thác kỹ tiền sử bệnh, xem xét hồ sơ y tế và các lần mổ trước đó, bác sĩ Minh nghi ngờ nguyên nhân sâu xa là do bệnh lý tăng đông máu di truyền (thrombophilia).
Bệnh nhân được chỉ định xét nghiệm đột biến gene thrombophilia và kết quả cho thấy đột biến dị hợp tử MTHFR A1298C và PAI-1/Serpine 1 – hai gene liên quan đến rối loạn chuyển hóa homocysteine và ức chế tiêu sợi huyết, làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông tĩnh mạch mạn tính.
Sự kết hợp của 2 đột biến này khiến cơ thể luôn ở trạng thái “ngầm” tăng đông, mà không có các dấu hiệu rõ ràng như rung nhĩ, ung thư hay hội chứng kháng phospholipid. Đây chính là “thủ phạm” thầm lặng gây tắc tĩnh mạch mạc treo tràng dưới và dẫn đến 7 lần mổ ruột trong suốt 3 năm qua.
Hiện tại, bệnh nhân được chỉ định sử dụng thuốc chống đông đường uống tác động trực tiếp (DOAC) dài hạn để dự phòng huyết khối, kết hợp tái khám định kỳ hoặc thực hiện xét nghiệm theo dõi tại nhà nhằm kiểm soát tình trạng đông máu. Sau 6 tháng điều trị, tình trạng bệnh nhân ổn định.
Đây là một ca bệnh điển hình cho vai trò của y học chính xác (precision medicine). Trong nhiều trường hợp huyết khối tái phát không rõ nguyên nhân, xét nghiệm gen là “chìa khóa” giúp tìm ra nguyên nhân tiềm ẩn, từ đó đưa ra hướng điều trị dự phòng hiệu quả.
Nguồn: nhandan.vn
Chỉ trong nửa đầu năm 2025, Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận hàng loạt ca biến chứng nghiêm trọng từ việc lạm dụng thuốc chống viêm Phenylbutazone đã bị cấm tại Việt Nam.
Hình ảnh phát ban toàn thân do dị ứng.
Dị ứng nặng vì sử dụng thuốc đã bị cấm
Bệnh nhân nam (51 tuổi, Hải Phòng) đã tự mua Phenylbutazone online trị đau khớp, dẫn tới sốt cao, phát ban toàn thân. Trường hợp khác, bệnh nhân nam (66 tuổi, Nghệ An) được người nhà cho dùng Phenylbutazone 35 ngày dẫn tới ban đỏ xuất huyết, sốt.
Tương tự như vậy, bệnh nhân nam (39 tuổi, Phú Thọ) nhập viện trong tình trạng sốt, đau họng, phát ban toàn thân cũng như tự mua thuốc online uống 30 ngày.
Cả 3 trường hợp này đều được chẩn đoán mắc hội chứng dress.
Đáng tiếc nhất là một trường hợp bệnh nhân nữ (70 tuổi, Hòa Bình) đã tự dùng Phenylbutazone và thuốc không rõ nguồn gốc dẫn tới tình trạng sốt cao, loét miệng, đau mắt, suy gan cấp, sốc nhiễm khuẩn và tử vong vì mắc hội chứng Lyell.
Đây là 4 trong một loạt ca bệnh dị ứng thuốc nặng do Phenylbutazol được tiếp nhận tại Trung tâm Dị ứng và Miễn dịch lâm sàng từ đầu năm 2025 đến nay.
Hầu hết các trường hợp đều khởi phát muộn, ít nhất 1 tuần kể từ khi bắt đầu dùng thuốc, thậm chí có thể sau 1-3 tháng mới xuất hiện triệu chứng. Do đó gây khó khăn trong việc khai thác tiền sử để tìm nguyên nhân gây dị ứng. Tên thuốc thường là tiếng nước ngoài, người bệnh không thể nhớ hoặc đọc lại đúng tên biệt dược hoặc hoạt chất đã dùng cho bác sĩ khi khám bệnh.
Đồng thời, những triệu chứng ban đầu của bệnh có thể gây nhầm lẫn với những triệu chứng do bệnh lý nhiễm trùng, do đó, người bệnh có thể đến khám tại các chuyên khoa khác, dẫn tới mất thời gian để được chẩn đoán đúng bệnh, dẫn đến không được can thiệp điều trị sớm.
Từ những trường hợp này, mới đây, Trung tâm Dị ứng và Miễn dịch lâm sàng, Bệnh viện Bạch Mai phát đi cảnh báo khẩn cấp loại thuốc chống viêm Phenylbutazone đã bị cấm tại Việt Nam nhưng vẫn được rao bán tràn lan trên mạng xã hội.
Bệnh nhân mắc hội chứng dress.
Cảnh báo khẩn cấp việc sử dụng thuốc Phenylbutazone
Phenylbutazone là thuốc chống viêm không steroid (NSAID) đã bị Bộ Y tế cấm lưu hành từ năm 2013 theo Công văn số 2760/QLD-CL ngày 25/4/2013.
Thuốc bị cấm với lý do là nguy cơ gây ra các phản ứng dị ứng cực kỳ nghiêm trọng, đe dọa tính mạng như: Hội chứng dress: Sốt cao, phát ban toàn thân, tổn thương nội tạng (gan, thận, tim, phổi); hội chứng Lyell (hoại tử da nhiễm độc): Da bong tróc như bỏng nặng, nhiễm trùng, suy đa tạng, tử vong cao; suy tủy xương, xuất huyết tiêu hóa, suy thận cấp.
Bác sĩ Chu Chí Hiếu – Trưởng phòng Dị nguyên, Trung tâm Dị ứng và Miễn dịch lâm sàng cho biết, các trường hợp dị ứng thuốc nặng này, ngoài việc mất nhiều thời gian để có thể phục hồi hoàn toàn, dù đã khỏi thì vẫn có nguy cơ tái phát (kể cả không tiếp xúc lại với thuốc) và tiềm ẩn nhiều biến chứng muộn sau này.
“Phenylbutazone là thuốc cấm vì nguy cơ gây dị ứng nghiêm trọng, suy đa tạng, thậm chí tính mạng người bệnh. Các ca bệnh là minh chứng rõ ràng nhất. Do đó, người dân tuyệt đối không tự ý mua, sử dụng bất kỳ thuốc gì khi chưa có chỉ định bác sĩ!”, bác sĩ Hiếu cho hay.
Theo Tiến sĩ, bác sĩ cao cấp Nguyễn Hoàng Phương – Giám đốc Trung tâm Dị ứng và Miễn dịch lâm sàng, Chủ tịch Hội Hen-Dị ứng-Miễn dịch lâm sàng Việt Nam khuyến cáo: “Việc mua bán thuốc cấm như Phenylbutazone online là hành vi vô trách nhiệm, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng người dân! Chúng tôi kịch liệt lên án và kêu gọi cơ quan chức năng xử lý nghiêm minh mọi đối tượng vi phạm. Sức khỏe người dân không phải món hàng để trục lợi! Hãy nói không với thuốc không rõ nguồn gốc!”.
Do đó, các chuyên gia khuyến cáo, mọi người tuyệt đối không mua, sử dụng thuốc Phenylbutazone hay bất kỳ thuốc không rõ nguồn gốc, không kê đơn. Đặc biệt, không tự ý dùng thuốc theo mách bảo, quảng cáo trên mạng, nhất là thuốc trị đau xương khớp “thần tốc”; tố cáo các trang web, tài khoản mạng xã hội, cơ sở bán thuốc bất hợp pháp cho cơ quan chức năng (Y tế, Công an, Quản lý thị trường).
Mọi người cần đến ngay cơ sở y tế nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng bất thường (sốt, phát ban, mệt mỏi, vàng da, loét miệng…) sau khi dùng thuốc.
Nguồn: nhandan.vn
Theo góc nhìn từ chuyên gia an ninh mạng, hiện nay, nhiều cơ sở y tế vẫn dùng hồ sơ giấy, chưa liên thông hoặc đồng bộ hệ thống giữa các bệnh viện địa phương và Trung ương, dẫn đến khó truy xuất thông tin và chi phí lưu trữ cao.
Chuyển đổi số ngành y tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp tiếp cận các dịch vụ y tế kịp thời – Ảnh: VGP/HM
Dữ liệu rời rạc, bị lộ lọt
Tại diễn đàn “Chuyển đổi số y tế – thời cơ đột phá” do Hiệp hội bệnh viện tư nhân Việt Nam tổ chức mới đây, dưới góc nhìn của một chuyên gia an ninh mạng, ông Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC), Giám đốc Dự án phòng Chống lừa đảo chia sẻ, nhiều bệnh viện ở Việt Nam đang đứng trước nguy cơ rò rỉ dữ liệu bệnh án, hồ sơ điều trị, kết quả xét nghiệm ung thư, HIV…
Ví dụ điển hình, không ít người bệnh từng bất ngờ khi vừa xuất viện vài giờ đã nhận được cuộc gọi hoặc tin nhắn giới thiệu thuốc bổ, thiết bị hỗ trợ, thậm chí có sản phụ vừa sinh con, đã nhận được lời mời chào dịch vụ điều dưỡng tại nhà…
Những trường hợp này ngày càng phổ biến, hé lộ thực trạng dữ liệu cá nhân – trong đó có dữ liệu y tế đang bị rò rỉ, thậm chí bị mua bán công khai.
Theo ông Hiếu, mỗi tháng có khoảng 2.000 – 3.000 vụ rao bán dữ liệu cá nhân tại Việt Nam, với số lượng mỗi vụ từ vài nghìn đến hàng triệu dòng dữ liệu. Khoảng 2/3 người dân Việt Nam đã bị lộ lọt thông tin cá nhân.
Trong số này, dữ liệu y tế là một loại thông tin được đánh giá đặc biệt nhạy cảm, bao gồm họ tên, số điện thoại, địa chỉ, bệnh lý, đơn thuốc, kết quả cận lâm sàng, bảo hiểm y tế… Tội phạm mạng có thể lợi dụng để lừa đảo, trục lợi bảo hiểm, hoặc bán lại cho các công ty tiếp thị.
“Nhiều cơ sở y tế hiện vẫn lưu trữ dữ liệu rời rạc, không mã hóa, dễ bị truy cập hoặc sao chép trái phép. Có hiện tượng nhân viên y tế, công ty vận hành phần mềm bệnh viện cấu kết bán dữ liệu để trục lợi”, ông Hiếu chia sẻ.
Không chỉ bị tuồn lén, dữ liệu y tế còn là mục tiêu tấn công của hacker nhằm đòi tiền chuộc.
Ví dụ điển hình, trong 3 tháng ở Mỹ đã ghi nhận hơn 20 trường hợp bệnh viện bị tấn công bằng ransomware – loại mã độc chuyên dùng để mã hóa dữ liệu và đòi tiền chuộc. Việt Nam cũng đã ghi nhận những vụ tương tự, nhưng các đơn vị không công bố vì lo ảnh hưởng đến uy tín.
Chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu
Từ các thách thức hiện hữu
Hiện nay, nhiều cơ sở y tế vẫn dùng hồ sơ giấy, chưa liên thông hoặc đồng bộ hệ thống giữa các bệnh viện địa phương và Trung ương, dẫn đến khó truy xuất thông tin và chi phí lưu trữ cao.
Năng lực nhân lực công nghệ thông tin cũng thiếu chuyên gia về kỹ thuật số, khi nhiều bác sĩ hoặc nhân viên chưa được đào tạo về sử dụng hệ thống số và ứng dụng AI trong khám chữa bệnh.
Bên cạnh đó, khung quản lý chưa đầy đủ, chưa phổ biến rộng rãi các hướng dẫn bảo mật dữ liệu y tế theo quy định của Bộ Y tế; sự bất bình đẳng số (digital divide) như kết nối Internet yếu, đặc biệt tại vùng nông thôn, vùng sâu vùng xa; kỹ năng sử dụng công nghệ phân hoá giữa đô thị và nông thôn.
Về phía nhân viên y tế và bệnh nhân khó thích nghi, do thiếu đào tạo, hỗ trợ và nhận thức còn hạn chế về lợi ích của chuyển đổi số.
…đến chiến lược tổng thể
Ông Ngô Minh Hiếu cũng chia sẻ, trong khu vực Đông Nam Á, các quốc gia đã triển khai y tế số thành công thông qua hệ thống Telehealth, mHealth, hệ thống bệnh viện thông tin, dữ liệu lớn, AI nhưng gặp hạn chế tương tự như Việt Nam: thiếu hạ tầng, pháp lý, kỹ năng và khung bảo mật.
Tại nhiều nước phát triển, việc chuyển đổi số y tế toàn diện thường tập trung vào hồ sơ bệnh án điện tử (EHR/EMR), nhưng luôn đối mặt nguy cơ đánh mất riêng tư nếu không kiểm soát dữ liệu tập trung và lỏng lẻo về chính sách bảo vệ cá nhân.
Ví dụ, với ứng dụng mHealth, các ứng dụng di động y tế phát triển nhanh nhưng dễ tổn thương do thiếu tiêu chuẩn phát triển bảo mật, thiếu đào tạo dành cho nhà phát triển và quy trình kiểm thử hạn chế.
Đối với Việt Nam, ông Ngô Minh Hiếu khuyến cáo cần có chiến lược tổng thể hoàn thiện khung pháp lý và tiêu chuẩn công nghệ thông tin y tế, hướng dẫn cụ thể về bảo mật dữ liệu, phân quyền truy cập và chuẩn hoá thông tin bệnh án điện tử.
Xây dựng chuẩn kết nối dữ liệu quốc gia (interoperability) để giúp các HIS, LIS, RIS‑PACS thực sự liên thông dữ liệu hiệu quả.
Về an ninh và bảo mật, cần áp dụng mô hình quản trị định danh toàn quốc (như VNeID) tích hợp xác thực điện tử để xác minh người dùng khi truy cập dữ liệu y tế.
Đồng thời cần phân quyền nghiêm ngặt, giới hạn truy cập theo vai trò, bảo vệ đầu cuối bằng mã hóa, xác thực đa yếu tố và giám sát phiên truy cập; đào tạo và nâng cao nhận thức bảo mật cho nhân viên y tế, nhà phát triển, các bên liên quan về các rủi ro và quy trình ứng phó.
Về hạ tầng và nguồn lực, tăng cường đầu tư hạ tầng công nghệ thông tin, đặc biệt tại vùng sâu vùng xa để đảm bảo kết nối ổn định khi triển khai EMR toàn quốc. Phát triển nguồn nhân lực kỹ thuật số chất lượng cao, từ chuyên gia bảo mật, phân tích dữ liệu đến ứng dụng AI phục vụ khám chữa bệnh.
Thử nghiệm, giám sát hiệu quả và nghiên cứu liên tục, sử dụng mô hình “researcher-in-the-loop” để đánh giá, điều chỉnh triển khai trong thực tiễn.
Và những lợi thế của y tế Việt Nam
Chuyên gia này cũng nhìn nhận, những lợi thế hiện tại của ngành Y tế Việt Nam trong chuyển đổi số, đó là quy mô dân số lớn và phát triển Internet nhanh, với tỷ lệ sử dụng smartphone và Internet cao, là nền tảng cho telehealth và mHealth phát triển nhanh.
Đồng thời, các cam kết về chính sách từ các Quyết định như 5316/QĐ‑BYT (năm 2020), 4888/QĐ‑BYT (năm 2019), 1165/QĐ‑TTg (năm 2023), đã xây dựng lộ trình rõ ràng về EMR, telemedicine, dữ liệu dân cư, chứng thực điện tử.
Hệ thống y tế tập trung có thể triển khai quy mô quốc gia, dù còn nhiều bệnh viện tư nhân, nhưng hệ thống công lập Trung ương hoá giúp khả năng triển khai đồng bộ trên diện rộng cao hơn.
Từ ứng phó COVID‑19, Việt Nam cũng đã có kinh nghiệm triển khai sớm nhiều ứng dụng số trong giám sát, tư vấn, telemedicine, truyền thông nguy cơ, tạo cơ sở và niềm tin mở rộng hệ thống số y tế.
Tại cuộc họp Ban chỉ đạo về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số y tế tổ chức tháng 3/2025, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, trên cơ sở các văn bản chỉ đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ liên quan đến phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 787/QĐ-BYT và Kế hoạch hành động của Bộ Y tế thực hiện Nghị quyết số 03/NQ-CP của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Theo đó, Bộ Y tế xác định ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số vào công việc thường xuyên của các đơn vị, đặc biệt tại các cơ sở y tế là yêu cầu rất cấp bách. Điều này đặt ra rất nhiều cơ hội và những thách thức để vận dụng được tinh thần chỉ đạo của Trung ương Đảng tại Nghị quyết 57-NQ/TW, Chương trình hành động của Chính phủ, cụ thể hóa thành những công việc hàng ngày của các đơn vị thuộc Bộ…
Tại cuộc họp đánh giá tình hình triển khai Đề án 06 của Chính phủ và Kế hoạch số 02-KH/BCĐTW về chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo trong ngành y tế, tổ chức ngày 8/7 vừa qua, Bộ trưởng tiếp tục nhấn mạnh, chuyển đổi số là nhiệm vụ trọng tâm và cấp thiết, đòi hỏi sự chủ động, quyết liệt, phối hợp chặt chẽ của tất cả các đơn vị. Việc chậm trễ, thiếu trách nhiệm sẽ được kiểm điểm cụ thể.
Nguồn: baochinhphu.vn
