Tạo giác là một trong các tên dược liệu quen thuộc trong dân gian. Vậy vị thuốc tạo giác là gì, có công dụng như thế nào và cách dùng ra sao sẽ được chia sẻ trong bài viết sau đây!
Công dụng của vị thuốc tạo giác là gì?
Mục Lục
Công dụng dược lý của vị thuốc tạo giác
- Sơ bộ nghiên cứu công dụng dược lý, Ngô Thị Bích Hải đã chỉ ra rằng hỗn hợp flavonozit và chất saponaretin riêng biệt có hoạt tính chống siêu vi trùng; hỗn hợp saponin bên trong vị thuốc tạo giác có công dụng đối với trùng roi âm đạo, hỗn hợp saponin và flavonoit có công dụng giảm đau.
- Trong Trung Hoa y học tạp chí (1954, 5: 411), tác giả Trung Quốc đã báo cáo nước sắc tạo giác có công dụng trừ đờm.
- Khi tiêm chất gleditsapogenin vào tĩnh mạch thỏ với liều 40 cho đến 47mg trên 1kg thể trọng thì thỏ chết (Nhật dược chí 1928, 48: 146)
Công dụng và liều sử dụng vị thuốc tạo giác
- Nước tạo giác gội đầu, giặt quần áo lụa, len có màu không bị ố. Ngoài việc sử dụng tạo giác làm nguyên liệu để chế chất saponin, tạo giác còn được sử dụng trong đông y để trị nhiều bệnh khác nhau.
- Tạo giác: Theo một số tài liệu cổ thì tạo giác (bỏ hạt, hoặc đốt ra than, hoặc tán nhỏ làm thành viên hay thuốc bột) có vị cay, mặn, tính ôn hơi có độc, vào 2 kinh phế và đại tràng. Có năng lực thông khiểu, tiêu đờm, sát trùng, làm cho hắt hơi sử dụng chủ yếu trị trung phong cấm khẩu phong tê, tiêu đồ ăn, đờm xuyễn thũng, sáng mắt, ích tinh. Liều sử dụng hằng ngày 0,5 đến 1g dưới dạng thuốc bột, hay đốt ra than mà sử dụng, hoặc thuốc sắc.
- Hạt tạo giác: Trong sách cổ nhắc tới hạt tạo giác vị cay, tính ôn, không độc, có công dụng thông đại tiện, bí kết, trị mụn nhọt, sử dụng với liều 5 cho đến 10 gram dưới dạng thuốc sắc.
- Gai tạo giác (tạo thích, tạo giác thích): Có vị cay, tính ôn, không độc. Trị ác sang tiêu ung độc, làm xuống sữa. Liều sử dụng 5 cho đến 10 gram dưới dạng thuốc sắc.
- Hiện nay, một số bệnh viện sử dụng tạo giác để thông khoan trị bí đại tiện và không trung tiện được sau khi mổ, trị tắc ruột có kết quả, có thể sử dụng cho cả trẻ em lẫn người lớn, thường chỉ sau 5 phút là tháo phân ngay (y học thực hành số 58, 6 cho đến 1960 và 63, 111960). Cách làm đơn giản như sau: Lấy 1/4 quả tạo giác, nướng thật vàng, đừng nướng cháy quá hay còn sống, bỏ hột đi rồi tán thành bột nhỏ. Lấy canulơ, đầu có bôivadơlin hay dầu, chấm vào bột tạo giác, sau đó cho vào hậu môn sâu độ 3 cho đến 4cm, cứ thế làm 3 cho đến 4 lần cho bột vào trong hậu môn, sau 2 đến 5 phút bệnh nhân đi ngoài được, có trường hợp hậu phẫu không trung tiện được 2 đến 5 ngày, bệnh nhân chướng bụng, bệnh nhân bí đại, trung tiện, nôn mửa liên tục có khi nôn ra máu mà làm như trên chỉ sau 2 phút trung tiện và đi ngoài được ngay, có bệnh nhân ra tới 500 con giun.
Đơn thuốc y học cổ truyền có tạo giác sử dụng trong cuộc sống thường ngày
- Thuốc trị ho: Tạo giác dùng 1g, quế chi 1g, đại táo (táo đen) 4g, cam thảo 2g, sinh khương 1g, nước 600ml; sắc còn 200ml chia 3 lần uống trong ngày.
- Trị nhức răng, sâu răng: Quả tạo giác tán nhỏ, đắp vào chân răng, hễ chảy dãi ra thì nhổ đi.
- Trị trẻ con chốc đầu, rụng tóc: Tạo giác đốt ra than, tán nhỏ rửa sạch vết chốc, rồi đắp than tạo giác lên.
- Trị đi lỵ lâu ngày: Hạt tạo giác sao vàng, tán nhỏ, sử dụng hồ nếp viên bằng hạt ngô. Ngày sử dụng 10 đến 20 viên, sử dụng nước chè đặc mà chiêu thuốc (nên uống buổi sáng sớm khỏi mất ngủ).
- Trị phụ nữ sưng vú: Gai tạo giác thiêu tồn tính 40 gram, bạng phấn 4g. Hai vị đều tán nhỏ, trộn đều, mỗì lần uống 4g bột này.
Thông tin chỉ mang tính chất tham khảo.
Nguồn: Sưu tầm
Facebook Comment