Danh mục: Tin Tức Y Dược

Vừa qua, tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM diễn ra Hội nghị Khoa học Thần kinh ANSCI 2025 với chủ đề ‘Các tiến bộ trong khoa học thần kinh và ứng dụng lâm sàng’.

Sự kiện thu hút sự tham dự của hàng trăm chuyên gia, bác sĩ thần kinh, phẫu thuật thần kinh, các bác sĩ nhiều chuyên khoa liên quan, các nhà khoa học và học viên sau đại học từ nhiều bệnh viện, trường đại học y khoa trong cả nước.

Toàn cảnh hội nghị khoa học

PGS.TS.BS. Nguyễn Minh Anh, Phó Giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM phát biểu khai mạc hội nghị

Phát biểu khai mạc, Phó giáo sư – tiến sĩ – bác sĩ Nguyễn Minh Anh, Phó giám đốc Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, khẳng định: “Hội nghị ANSCI là minh chứng cho cam kết của bệnh viện trong việc xây dựng môi trường học thuật năng động, nơi các nhà chuyên môn có thể chia sẻ tri thức, cùng nhau cập nhật và ứng dụng những tiến bộ mới nhất trong điều trị bệnh lý thần kinh”.

Hội nghị ANSCI là dịp để báo cáo những thành quả khoa học và ứng dụng lâm sàng không chỉ của Trung tâm Khoa học Thần kinh mà còn của toàn ngành thần kinh học nói chung. Vai trò của các tiến bộ này đã được thể hiện rõ trong thực tế, từ nghiên cứu đến chăm sóc người bệnh. Đặc biệt, năm nay, hội nghị dành trọng tâm cho 2 lĩnh vực đang rất được quan tâm là đột quỵ và chóng mặt, với các buổi thảo luận, minh họa ca bệnh và workshop thực hành kỹ thuật….

Các đại biểu trình bày tham luận

Chương trình hội nghị gồm nhiều phiên báo cáo chuyên sâu, phản ánh toàn diện những tiến bộ của thần kinh  học hiện đại. Các chủ đề nổi bật được thảo luận bao gồm cập nhật phân loại cơn động kinh mới nhất theo ILAE 2025, chiến lược dùng thuốc kháng đông trong phòng ngừa đột quỵ, liệu pháp phục hồi sau đột quỵ, cũng như các tiến bộ trong bệnh lý thần kinh cơ và miễn dịch thần kinh. Các báo cáo viên cũng giới thiệu nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn về xây dựng hệ sinh thái chăm sóc người bệnh sa sút trí tuệ, góp phần tạo nên bức tranh tổng quan đa chiều về các thách thức và giải pháp trong điều trị bệnh lý thần kinh hiện nay. 

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm

Một kỹ thuật rất mới đang được triển khai tại bệnh viện cũng được giới thiệu trong hội nghị, đó là kỹ thuật đo điện não đồ định vị bằng các điện cực nội sọ, giúp định vị ổ sinh động kinh làm cơ sở cho các phẫu thuật chuyên sâu điều trị động kinh. Bên cạnh các báo cáo khoa học, nhiều ca lâm sàng thực tế cũng được trình bày và thảo luận, cho thấy tính ứng dụng cao của các tiến bộ trong điều trị đồng thời minh họa cho thế mạnh của bệnh viện trong việc phối hợp đa chuyên khoa, đa mô thức trong điều trị toàn diện bệnh thần kinh. 

Mưa bão, lũ lụt không chỉ gây thiệt hại về tài sản, mà còn kéo theo nhiều nguy cơ sức khỏe, đặc biệt là các bệnh truyền nhiễm. Việc giữ gìn vệ sinh môi trường và kiểm soát nhiễm khuẩn đóng vai trò vô cùng quan trọng.

Ngập lụt tại Hà Nội làm xáo trộn cuộc sống của người dân – Ảnh: PHẠM TUẤN

Bác sĩ Trương Anh Thư – Trưởng khoa kiểm soát nhiễm khuẩn, Bệnh viện Bạch Mai – chia sẻ một số kiến thức và khuyến cáo giúp người dân cũng như các cơ sở y tế chủ động phòng tránh dịch bệnh trong và sau bão lũ, ngập lụt.

Nguy cơ nhiễm khuẩn sau bão, đừng chủ quan

Sau bão lũ, môi trường sống thường bị ô nhiễm nặng nề. Nước ngập, rác thải, xác động vật, hệ thống thoát nước tắc nghẽn… Đây là những “mảnh đất màu mỡ” cho vi khuẩn và vi rút phát triển. Theo đó các bệnh thường gặp sau bão bao gồm:

Bệnh đường hô hấp (viêm phổi, cảm cúm, COVID-19) chiếm tỉ lệ cao nhất sau thiên tai do tụ tập đông người trong khu sơ tán, không đủ thông gió và lây truyền qua giọt bắn.

Bệnh tiêu chảy, viêm gan A/E, tả, thương hàn do sử dụng nước hoặc thực phẩm bị nhiễm khuẩn.

Nhiễm trùng da, uốn ván: Do vết thương tiếp xúc với nước bẩn hoặc đất bùn.

Bệnh do muỗi và động vật gặm nhấm như sốt xuất huyết, sốt rét, Leptospirosis (bệnh chuột truyền). Sau thiên tai, nước đọng và rác thải tạo điều kiện cho muỗi và chuột sinh sôi.

Nấm mốc và ô nhiễm thực phẩm: Thường xảy ra chỉ sau 48 giờ khi khu vực bị ngập do việc bảo quản thực phẩm bị ảnh hưởng, gián đoạn chuỗi cung ứng vật tư kiểm soát nhiễm khuẩn.

“Chủ động kiểm soát nhiễm khuẩn trong thiên tai ngay từ đầu có thể ngăn được dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe”, bác sĩ Thư nhấn mạnh.

Biện pháp phòng nhiễm khuẩn mùa bão lũ

Vệ sinh tay: Hành động nhỏ nhưng hiệu quả lớn. Nếu có nước sạch – hãy rửa tay bằng xà phòng. Nếu không, dùng dung dịch cồn sát khuẩn. Thời điểm vệ sinh tay là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, sau khi xử lý rác, lau dọn nước.

Làm sạch nguồn nước: Ô nhiễm vi khuẩn trong nước gây ra rủi ro lớn cho sức khỏe. Đun sôi nước ít nhất 1 phút trước khi uống. Nếu không có nước sạch, có thể pha 1/8 thìa cà phê thuốc tẩy clo (loại không mùi, chứa 5,25% natri hypoclorit) cho mỗi 3,8 lít nước.

Clo hoạt tính thường bất hoạt hơn 99,99% vi khuẩn và vi rút đường ruột. Nước giếng cần làm sạch và khử trùng bằng dung dịch clo. Phải đợi ít nhất 48 giờ sau khử trùng để kiểm tra nước (tìm vi khuẩn coliform và E. coli) trước khi sử dụng.

An toàn vệ sinh thực phẩm: Thực phẩm cần được bảo quản khô ráo, đậy kín, và loại bỏ thực phẩm cần được bảo quản lạnh nếu để ở nhiệt độ phòng quá 2 giờ. 

Người có triệu chứng bệnh truyền nhiễm (như tả, lỵ, thương hàn, viêm gan A/E, tiêu chảy) không được chế biến hoặc phục vụ thức ăn.

Tăng cường khử khuẩn bề mặt, ưu tiên khu vực bị ngập. Đặc biệt xử lý môi trường ngay lập tức, tránh tạo điều kiện cho nấm mốc phát triển.

Trang bị phương tiện phòng hộ cá nhân PPE đầy đủ cho người tham gia dọn dẹp hoặc tiếp xúc với nước lũ. Tránh chạm tay bẩn vào mặt hoặc miệng. Bất kỳ ai bị thương trong quá trình vệ sinh cần được chăm sóc vết thương ngay lập tức và đánh giá nhu cầu tiêm phòng uốn ván.

Xử lý chất thải và thi hài đúng quy định, tránh để ô nhiễm lan rộng.

Khắc phục và giám sát sau bão, theo dõi hằng ngày các dấu hiệu bất thường (sốt, phát ban, tiêu chảy, nhiễm trùng da…) để phát hiện sớm nguy cơ dịch bệnh.

“Ngoài ra khi nước rút, việc tổng vệ sinh và khử khuẩn toàn bộ khu vực sinh hoạt, bệnh viện, trường học là vô cùng cần thiết.

Lau rửa sàn, tường, đồ dùng, khử khuẩn bằng dung dịch clo loãng (0,1 – 0,5%). Xử lý nấm mốc, côn trùng, kiểm tra làm sạch hệ thống thông khí đảm bảo thông khí tự nhiên. Kiểm tra nguồn nước, hệ thống xử lý rác thải, nhà ăn, khu vệ sinh…”, bác sĩ Thư khuyến cáo.

(Nguồn: tuoitre.vn)

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) thành phố Hà Nội thông báo vừa ghi nhận thêm 1 trường hợp nhi mắc bệnh Não mô cầu. Đây là căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có khả năng lây lan nhanh, dễ gây biến chứng nặng nề như viêm màng não, nhiễm trùng huyết, thậm chí tử vong nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Bệnh não mô cầu do vi khuẩn Neisseria meningitidis gây ra, có hơn 12 nhóm huyết thanh, trong đó các nhóm A, B, C, W, Y thường gây bệnh ở người. Bệnh có thể xuất hiện rải rác quanh năm, nhưng thường bùng phát thành ổ dịch nhỏ vào mùa đông – xuân khi thời tiết lạnh và ẩm. Trẻ em và thanh thiếu niên là nhóm dễ mắc nhất do hệ miễn dịch còn yếu hoặc sinh hoạt tập trung trong trường học, ký túc xá. Tỷ lệ tử vong cao (có thể lên đến 50% nếu không được điều trị kịp thời) và nhiều trường hợp để lại di chứng nặng nề như điếc, tổn thương não, hoại tử chi. Ở Việt Nam, bệnh xuất hiện rải rác tại nhiều tỉnh, thành phố, trong đó có thành phố Hà Nội, các ca bệnh thường ghi nhận lẻ tẻ và luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát.

CDC Hà Nội đề nghị người dân cần lưu ý một số thông tin cụ thể như sau:

(1) Đường lây truyền: Bệnh lây chủ yếu qua dịch tiết đường hô hấp (nước bọt, dịch mũi họng) khi tiếp xúc gần với người mắc hoặc người lành mang vi khuẩn. Bệnh có diễn biến rất nhanh, có thể gây tử vong chỉ trong vòng 24-48 giờ.

(2) Đối tượng nguy cơ cao: Trẻ nhỏ, học sinh – sinh viên sống tập trung trong ký túc xá, nhà trẻ, trường học; người có sức đề kháng kém.

(3) Dấu hiệu nhận biết sớm: Sốt cao đột ngột, đau đầu dữ dội, buồn nôn hoặc nôn, cứng gáy, nổi ban xuất huyết trên da. Khi có các triệu chứng nghi ngờ, cần đưa người bệnh đến cơ sở y tế ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Các dấu hiệu của bệnh Não mô cầu.

CDC Hà Nội lưu ý biện pháp phòng bệnh, bao gồm: Giữ vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng; đeo khẩu trang khi đến nơi đông người, che miệng khi ho, hắt hơi. Cùng với đó, giữ gìn nhà cửa, phòng học thông thoáng, sạch sẽ; tránh dùng chung đồ dùng cá nhân như cốc, khăn mặt, bàn chải đánh răng; hạn chế tiếp xúc gần với người đang có triệu chứng viêm đường hô hấp. Đồng thời, chủ động đưa trẻ em và người trong gia đình đi tiêm vắc xin phòng bệnh não mô cầu tại các điểm tiêm chủng dịch vụ.

Về việc xử trí khi có ca bệnh, nếu trong gia đình, lớp học hoặc khu tập thể phát hiện người mắc bệnh, cần nhanh chóng đưa đi điều trị, đồng thời thông báo cho y tế địa phương để được hướng dẫn giám sát, phòng dịch kịp thời.

Tiêm vắc xin là biện pháp an toàn, hiệu quả để phòng bệnh.

CDC Hà Nội khuyến cáo: Bệnh não mô cầu có thể tiến triển rất nhanh, chỉ trong vài giờ đến vài ngày, do đó tuyệt đối không chủ quan. Người dân cần nâng cao cảnh giác, theo dõi sát sức khỏe của trẻ em và người thân.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội khuyến cáo và kêu gọi mỗi người dân hãy cùng chung tay thực hiện các biện pháp vệ sinh, chủ động tiêm chủng và kịp thời báo cáo cho cơ quan y tế khi phát hiện ca nghi ngờ để bảo vệ sức khỏe bản thân, gia đình và cộng đồng./.

(Nguồn: hanoimoi.vn)

Tại Bệnh viện đa khoa Đồng Nai sẽ có điểm hiến máu tình nguyện cố định, hoạt động vào buổi sáng các ngày thứ 2, 3 và 5 hàng tuần.

Ngày 28.8/2025, Bệnh viện đa khoa Đồng Nai phối hợp Hội chữ thập đỏ tỉnh và Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.Hồ Chí Minh) khai trương điểm hiến máu tình nguyện cố định đầu tiên trên cả nước tại Bệnh viện đa khoa Đồng Nai.

Điểm hiến máu tình nguyện cố định đặt tại tầng 1, khu A Bệnh viện đa khoa Đồng Nai/ ẢNH: LÊ LÂM

Cụ thể, điểm hiến máu được đặt tại tầng 1, Khu A của Bệnh viện đa khoa Đồng Nai, sẽ tiếp nhận máu vào buổi sáng các thứ 2, 3 và 5 hàng tuần. Trường hợp vào cao điểm lễ tết, dịch bệnh, chiến dịch hoặc nhu cầu hiến máu tăng cao… có thể mở rộng thời gian hoạt động hết cả tuần để đáp ứng.

Theo ông Ngô Đức Tuấn, Giám đốc Bệnh viện đa khoa Đồng Nai, nhu cầu sử dụng máu tại bệnh viện là rất lớn, trung bình mỗi năm trên 17.000 đơn vị máu (chiếm khoảng 66% nhu cầu máu của Đồng Nai). Cho nên việc thành lập điểm hiến máu tình nguyện cố định là giải pháp chiến lược và ổn định, giúp bệnh viện chủ động tiếp nhận máu định kỳ, ổn định nguồn cung, phân bổ phù hợp theo nhu cầu điều trị.

Bệnh viện đa khoa Đồng Nai đặt mục tiêu tiếp nhận khoảng 10.000 đơn vị máu/năm/ ẢNH: LÊ LÂM

“Đây cũng là mô hình giảm tải cho các điểm tiếp nhận lưu động, đồng thời tạo điều kiện để vận động, tuyên truyền người dân hiến máu thường xuyên, khoa học, đúng quy chuẩn”, ông Ngô Đức Tuấn nói.

Bác sĩ Phạm Lê Nhật Minh, Phó giám đốc Trung tâm Truyền máu – Bệnh viện Chợ Rẫy, cho hay điểm hiến máu tình nguyện cố định tại Bệnh viện đa khoa Đồng Nai là mô hình đầu tiên trên cả nước. Sau khi triển khai hiệu quả, mô hình sẽ được đánh giá, điều chỉnh và mở rộng đến các cơ sở y tế trong tỉnh Đồng Nai và vùng Đông Nam bộ.

(Nguồn: thanhnien.vn)

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam nhấn mạnh: Rửa tay là một trong những biện pháp đơn giản giúp bảo vệ bạn, các con và những người xung quanh khỏi các bệnh truyền nhiễm như cúm, bệnh tay chân miệng và đau mắt đỏ (và thậm chí là ngộ độc thực phẩm!).

Theo đó, WHO khuyến cáo: Hãy dạy các con rửa tay đúng cách với nước và xà phòng ít nhất 40 – 60 giây mỗi lần hoặc với dung dịch sát khuẩn tay, đặc biệt vào các thời điểm:

Trước và sau khi ăn.

Sau khi đi vệ sinh.

Sau khi xì mũi, ho hoặc hắt hơi.

Sau khi chạm vào động vật hoặc vật nuôi.

Khi bàn tay bị bẩn.

Bên cạnh đó, trong bối cảnh bệnh sốt xuất huyết đang diễn biến phức tạp, WHO cũng lưu ý các trường học và phụ huynh quan tâm phòng bệnh cho trẻ với việc cần làm như sau:

(Nguồn: vtv.vn)

Hơn 10 giờ sáng, bà Nguyễn Thị Mùi (52 tuổi, ngụ phường Bình Thạnh) đã hoàn tất quy trình khám bệnh và ngồi chờ lấy thuốc tại Bệnh viện (BV) Nhân dân Gia Định. 

Bà Mùi cho biết, giờ chỉ cần dùng thẻ Căn cước công dân và quét khuôn mặt để xác thực danh tính, lấy thông tin đăng ký tại ki-ốt là đã hoàn tất quy trình đăng ký khám bệnh. Tất cả các khâu chưa đến 1 phút, rất tiện lợi.

Giảm chờ đợi, bớt phiền hà

Tương tự, ông Nguyễn Trọng An (61 tuổi, ngụ phường An Nhơn) cũng bày tỏ hài lòng khi không phải chen lấn, xếp hàng, chờ đợi lâu vì con trai ông ở nhà đã đăng ký khám qua tổng đài và nhận phiếu khám điện tử, đến BV ông chỉ đi việc lên thẳng phòng khám theo giờ hẹn mà không cần lấy số thứ tự tại quầy.

Người dân đăng ký khám chữa bệnh bằng ki-ốt tại Bệnh viện Chợ Rẫy (TP Hồ Chí Minh)

Theo TS-BS Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc BV Nhân dân Gia Định, mỗi ngày BV tiếp nhận 4.000 lượt người bệnh đến khám chữa bệnh. Để đáp ứng yêu cầu và gia tăng sự hài lòng của người bệnh, BV đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số vào công tác khám chữa bệnh như: triển khai bệnh án điện tử; ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý nhân sự và tài chính; ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) để nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh… Đặc biệt, BV đã đưa vào sử dụng các ki-ốt tiếp nhận thông minh nhằm tiết giảm các quy trình trong khâu khám bệnh.

“Nếu như trước đây, người bệnh phải tốn nhiều bước để vào khám thì giờ đây với việc ứng dụng công nghệ nhận diện bằng vân tay có tích hợp thanh toán, người bệnh rút ngắn được thời gian chờ đợi từ 30-60 phút. Thậm chí, chỉ cần đăng ký lấy dấu vân tay một lần duy nhất và lần sau khám bệnh chỉ cần quét vân tay qua ki-ốt thông minh để vào thẳng phòng khám mà không cần xếp hàng”, TS-BS Nguyễn Hoàng Hải thông tin.

Tại BV Nhân dân 115 (TP Hồ Chí Minh), bác sĩ Nguyễn Thanh Hải, Trưởng khoa Khám bệnh, cho biết, từ năm 2023 đã triển khai việc tích hợp sổ sức khỏe điện tử trên ứng dụng VNeID cho toàn bộ người bệnh đến khám. Việc tích hợp giúp người bệnh giảm thủ tục hành chính, giảm thời gian chờ đợi.

Người bệnh đến thăm khám chỉ cần đem điện thoại để quét mã QR và kiểm tra lịch sử khám chữa bệnh của mình bất cứ lúc nào và nhân viên y tế cũng tiết kiệm thời gian thu thập thông tin quá trình điều trị của người bệnh. Từ đó bác sĩ sẽ có kế hoạch điều trị phù hợp, BV sẽ sàng lọc bệnh tốt hơn, đúng người, đúng bệnh nhằm tăng hiệu quả điều trị.

Tiến tới tạo lập dữ liệu sức khỏe toàn dân

Theo PGS-TS-BS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, ngành y tế thành phố đã chủ động đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, từng bước xây dựng hệ thống y tế thông minh, nhằm mang đến dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt hơn cho người dân. Nhiều cơ sở y tế đã triển khai tư vấn sức khỏe từ xa (telemedicine), kết nối bác sĩ ở tuyến y tế cơ sở với chuyên gia tại các BV lớn.

Một số BV như: BV học Y Dược, Bình Dân, Ung bướu, Mắt, Nhân dân 115, Nguyễn Trãi, Nhân dân Gia Định, Tâm Anh, Gia An 115… cũng đã bắt đầu ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI), bước đầu đã mang lại nhiều hiệu quả tích cực trong chẩn đoán và điều trị.

Bên cạnh đó, các BV cũng đã áp dụng các tiện ích số để tối ưu hóa quy trình khám chữa bệnh như: hệ thống đặt lịch khám trực tuyến, ki-ốt tra cứu thông tin bệnh nhân, ki-ốt đăng ký khám bệnh thông minh và thanh toán không dùng tiền mặt…; đồng thời phấn đấu hoàn thành mục tiêu 100% BV trên địa có bệnh án điện tử trong tháng 9 theo chỉ đạo của Bộ Y tế.

Ngành y tế sẽ tiếp tục triển khai khám sức khỏe và tạo lập dữ liệu sức khỏe của người cao tuổi, học sinh… trong thời gian tới. Đây là nguồn dữ liệu mang ý nghĩa quan trọng giúp xác định mô hình sức khỏe và bệnh tật của người dân thành phố, từ đó làm cơ sở để ngành triển khai những chương trình quản lý sức khỏe chủ động, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Dữ liệu sức khỏe của người dân sẽ được tích hợp trên ứng dụng Công dân số của TP Hồ Chí Minh. Đặc biệt, năm 2025, ngành y tế thành phố đặt mục tiêu 95% dịch vụ công trực tuyến toàn trình, 100% thủ tục đủ điều kiện cung cấp trực tuyến, 80% hồ sơ hành chính số hóa và hồ sơ sức khỏe điện tử tích hợp trên VNeID sẽ được áp dụng trên toàn TP Hồ Chí Minh.

(Nguồn: sggp.org.vn)

Phát triển bệnh viện chuyên sâu tại các tỉnh, thành phố khi điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia. Đó là một trong những định hướng tại Tờ trình về việc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021–2030 vừa được Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10.

Sáng 7/11/2025, tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội nghe Tờ trình và Báo cáo thẩm tra về việc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021–2030.

Đầu tư cho y tế xã đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh mới

Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, về quan điểm, mục tiêu phát triển, việc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021–2030 bổ sung một số nội hàm trong quan điểm phát triển, nhất là chủ động kiến tạo đột phá, lấy “phát triển để duy trì ổn định, ổn định để thúc đẩy phát triển”, chú trọng khai thác hiệu quả không gian phát triển mới theo tinh thần của Dự thảo Báo cáo chính trị, Báo cáo KT-XH đã được Hội nghị Trung ương thông qua.

Điều chỉnh mục tiêu tốc độ tăng trưởng GDP giai đoạn 2021–2030 đạt từ 10% trở lên, tốc độ tăng năng suất lao động đạt trên 8,5%/năm; đến năm 2030 GDP bình quân đầu người đạt khoảng 8.500 USD, chỉ số phát triển con người (HDI) đạt 0,78.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày Tờ trình.

Về định hướng phát triển không gian KT-XH, tập trung điều chỉnh phân vùng KT-XH theo phương án đã được cấp có thẩm quyền thông qua, gồm 6 vùng, trong đó hai vùng có sự thay đổi cơ bản so với trước đây là vùng Bắc Trung Bộ (gồm 5 tỉnh, thành phố từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế) và vùng Duyên hải Nam Trung Bộ và Tây Nguyên (gồm 6 tỉnh, thành phố từ Đà Nẵng đến Lâm Đồng).

Điều chỉnh mục tiêu tăng trưởng kinh tế của các vùng, bổ sung định hướng phát triển KT-XH, kết cấu hạ tầng phù hợp với tiềm năng, lợi thế, tăng cường liên kết vùng.

Mở rộng phạm vi 4 vùng động lực quốc gia sang các khu vực lân cận đã có sự phát triển về công nghiệp, đô thị và thuận lợi về giao thông, kết nối; bổ sung vùng động lực Bắc Trung Bộ bao gồm các địa bàn ven biển của 3 tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh.

Đáng chú ý, lần điều chỉnh này nhấn mạnh thêm định hướng phát triển các ngành công nghiệp mới nổi, các ngành dịch vụ hiện đại, đẩy mạnh hình thành và phát triển các khu thương mại tự do tại các vùng động lực quốc gia.

Về phát triển hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật, tập trung điều chỉnh, bổ sung định hướng về nâng tầm các cơ sở giáo dục đại học, phát triển bệnh viện chuyên sâu tại các tỉnh, thành phố, đầu tư cho y tế xã đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh mới.

Toàn cảnh Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV.

Bổ sung định hướng đẩy nhanh xây dựng các tuyến đường cao tốc, đường sắt, cảng biển, cảng hàng không, hạ tầng năng lượng, hạ tầng số, đáp ứng yêu cầu tăng trưởng kinh tế cao; xây dựng và nâng cấp các công trình thủy lợi, phòng chống thiên tai, đáp ứng yêu cầu ứng phó các tình huống thiên tai cực đoan; triển khai chương trình phòng, chống lũ lụt, sạt lở vùng trung du và miền núi.

Làm rõ tính đặc thù, vị trí địa lý và điều kiện KT-XH của từng vùng

Thẩm tra Tờ trình, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, Ủy ban đồng tình với Tờ trình của Chính phủ, cho rằng việc bổ sung, điều chỉnh các nội dung của Quy hoạch tổng thể quốc gia là cần thiết, nhằm phù hợp với bối cảnh mới sau sắp xếp đơn vị hành chính các cấp, thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026–2030 và những năm tiếp theo.

Bên cạnh đó, để tiếp tục hoàn thiện dự thảo Nghị quyết trình Quốc hội xem xét thông qua, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ chỉ đạo cơ quan lập điều chỉnh quy hoạch lưu ý một số vấn đề.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra.

Về quan điểm phát triển, đề nghị xem xét, hoàn thiện quan điểm, nguyên tắc điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia theo hướng đề cao tính ổn định dài hạn, bảo đảm tính dự báo cao, cơ sở khoa học và thực tiễn vững chắc, tránh tư duy nhiệm kỳ hoặc điều chỉnh cục bộ ngắn hạn.

Về điều chỉnh phân vùng và định hướng phát triển vùng KT-XH, đề nghị làm rõ hơn tác động của phương án phân vùng mới đối với phát triển KT-XH của từng vùng, đánh giá trên cơ sở liên kết vùng.

Về phát triển các vùng động lực, vùng động lực Bắc Trung Bộ và vùng động lực miền Trung là hai vùng liền kề, có tiềm năng khai thác nguồn lợi biển và cùng định hướng phát triển công nghiệp lọc hóa dầu, công nghiệp ô tô, cảng biển và dịch vụ logistics. Do đó, Ủy ban đề nghị cần đánh giá lợi thế so sánh giữa hai vùng để có điều chỉnh phù hợp, tránh chồng lấn, cạnh tranh lẫn nhau, dẫn đến không đạt mục tiêu phát triển chung của cả nước.

Về điều chỉnh định hướng phát triển không gian biển và sử dụng đất quốc gia, đa số ý kiến đề nghị rà soát nội dung của Quy hoạch không gian biển quốc gia và Quy hoạch sử dụng đất quốc gia, đưa một số chỉ tiêu quan trọng vào nội dung điều chỉnh Quy hoạch tổng thể quốc gia trong trường hợp phân cấp thẩm quyền quyết định đối với hai quy hoạch này.

(Nguồn: suckhoedoisong.vn)

Trong và sau mưa bão, lũ lụt, môi trường bị ô nhiễm, tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn, virus và muỗi sinh sôi, dẫn đến các bệnh truyền nhiễm như tiêu chảy cấp, bệnh đường hô hấp, sốt xuất huyết, đau mắt đỏ, nhất là các bệnh ngoài da (nấm, viêm da) do tiếp xúc với nước bẩn, bùng phát thành dịch và lây lan tại cộng đồng.

Cán bộ y tế hướng dẫn người dân vệ sinh môi trường để phòng các bệnh truyền nhiễm sau mưa bão tại Hà Nội. (Ảnh: VĂN LẬP)

Theo Bộ Y tế, mưa bão, lũ lụt là điều kiện thuận lợi để các loại vi khuẩn, virus và trung gian truyền bệnh sinh sôi phát triển và gây ra các bệnh: tiêu chảy cấp, bệnh đường hô hấp, bệnh về mắt, bệnh ngoài da, sốt xuất huyết… cho con người. Một số bệnh có thể lây lan nhanh thành ổ dịch nếu không được phát hiện sớm và xử lý kịp thời.

Nhiều triệu chứng ban đầu thường bị người dân bỏ qua hoặc tự điều trị tại nhà, dễ dẫn đến biến chứng nặng. Một trong những bệnh thường gặp sau mưa bão, lũ lụt khá nguy hiểm là thương hàn.

Theo Cục phòng bệnh (Bộ Y tế), thương hàn do vi khuẩn Salmonella typhi gây ra, khởi phát đột ngột với sốt cao kéo dài, đau đầu, mệt mỏi, chán ăn, mạch chậm, táo bón hoặc tiêu chảy và ho khan; cũng có trường hợp nhẹ hoặc không triệu chứng.

Phương thức lây truyền khi ăn phải thực phẩm, uống nước bị nhiễm khuẩn không được nấu chín, đây là đường lây thường gây dịch lớn; do tiếp xúc trực tiếp với bệnh nhân, người mang vi khuẩn qua chất thải, chân, tay, đồ dùng bị nhiễm khuẩn,…

Trong điều kiện vệ sinh kém, môi trường, nguồn nước bị ô nhiễm và chứa đựng nhiều vi khuẩn gây bệnh, một số bệnh ngoài da thường gặp là: nấm kẽ chân, ghẻ viêm nang lông, nước ăn chân…

Điển hình như bệnh nước ăn chân (nhiễm nấm Candida và Blastomycet): lúc đầu là những đám da chết để lại nền da đỏ hồng ẩm ướt, đau rát, ngứa vẫn tiếp tục làm bệnh nhân gãi dẫn đến vết trợt loét sâu và lan rộng, nhiễm trùng sưng đau, đi lại khó khăn.

Các bệnh như tả, lỵ, thương hàn, nhiễm khuẩn, nhiễm độc thức ăn do các loại vi khuẩn (E.coli, Campylobacter…) dễ lây lan do tiếp xúc với chất thải của người bệnh, với các triệu chứng cơ bản như đau bụng, tiêu chảy cấp.

Sau mưa bão, lũ lụt, sốt xuất huyết cũng là bệnh dễ lây và bùng phát cả ở người lớn và trẻ em trên diện rộng. Khi bị sốt xuất huyết, người bệnh gây sốt cao, li bì, mệt mỏi, đau nhức xương, chảy máu chân răng, rối loạn đông máu, xuất huyết, giảm huyết áp đột ngột. Với một số trường hợp bị chuyển biến nặng ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, thậm chí dẫn đến tử vong.

Đối với các đơn vị trực thuộc Bộ đóng trên địa bàn bị ảnh hưởng của bão, lũ lụt, Bộ Y tế yêu cầu các đơn vị sẵn sàng hỗ trợ chuyên môn; chuẩn bị lực lượng cơ động phòng, chống dịch, hỗ trợ giám sát dịch tễ, xử lý môi trường và tiêm chủng khi có yêu cầu.

Các cơ sở sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu tại các địa phương có kế hoạch dự trữ, cung ứng đầy đủ, kịp thời thuốc cho nhu cầu điều trị; bảo đảm cơ số thuốc, hóa chất phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh có thể phát sinh trong và sau bão, mưa lũ theo hướng của Bộ Y tế; đặc biệt không để thiếu thuốc, hóa chất phòng, chống dịch dẫn đến biến động tăng giá thời điểm hiện nay…

Các chuyên gia lĩnh vực y tế dự phòng khuyến cáo: Người dân cần thực hiện nghiêm các biện pháp vệ sinh cá nhân, bảo vệ môi trường và kiểm soát nguồn nước sinh hoạt; rửa tay thường xuyên, ăn uống bảo đảm vệ sinh, bảo vệ nguồn nước sạch… để ngăn ngừa các bệnh nhiễm khuẩn.

Nếu giếng khoan, giếng khơi bị ngập, cần thau rửa, lọc và khử trùng theo hướng dẫn của cán Bộ y tế, nhất là không nên dùng nước bẩn để rửa mặt, tắm, giặt quần áo hay để trẻ em chơi đùa…

Riêng với bệnh sốt xuất huyết, người dân cần tích cực diệt bọ gậy, loại bỏ các vật dụng có thể chứa nước đọng và ngủ màn kể cả ban ngày để giảm nguy cơ muỗi sinh sản và phát tán virus.

Đối với bệnh ngoài da và đau mắt đỏ, tuyệt đối tránh để cơ thể tiếp xúc lâu với nước ngập. Sau khi đi qua vùng nước lũ, nên rửa sạch tay chân bằng nước sạch, lau khô kẽ tay, kẽ chân…

Thứ trưởng Y tế Đỗ Xuân Tuyên cho biết, Bộ Y tế đề nghị các tỉnh, thành phố, nhất là các địa phương trong vùng bị ảnh hưởng mưa bão, lũ lụt chỉ đạo ngành y tế tập trung giám sát, phát hiện sớm và xử lý triệt để các trường hợp mắc bệnh truyền nhiễm, không để dịch bùng phát sau bão, mưa lũ; chuẩn bị hóa chất khử khuẩn, khử trùng, phối hợp chặt chẽ với các tổ chức chính trị-xã hội, người dân tổ chức vệ sinh môi trường, khử khuẩn, xử lý nước sinh hoạt, thu gom rác thải, bảo đảm nước sạch cho người dân; các cơ sở khám, chữa bệnh trên địa bàn sẵn sàng thu dung, cấp cứu, điều trị kịp thời người bệnh do mưa, bão, nhất là không để bị động trong mọi tình huống.

(Nguồn: nhandan.vn)

Từ đầu năm đến nay, cả nước đã ghi nhận 86.253 trường hợp mắc sốt xuất huyết, trong đó có 17 ca tử vong – tăng 15,3% số mắc và cao hơn 6 ca tử vong so với cùng kì năm 2024. Căn bệnh từng được xem là quen thuộc, nay đang trở thành thách thức lớn trong bối cảnh biến đổi khí hậu làm thay đổi đặc tính lây lan và mức độ nghiêm trọng của dịch.

Nguy cơ biến chứng nặng nếu chủ quan

Theo báo cáo Bộ Y tế, riêng trong tháng 9, cả nước có hơn 21.000 ca mắc sốt xuất huyết, 6 trường hợp tử vong. Nhiều địa phương đang ghi nhận số ca tăng nhanh, đặc biệt tại khu vực miền Trung và Nam Bộ, nơi thời tiết nóng ẩm và mưa nhiều tạo điều kiện cho muỗi truyền bệnh phát triển mạnh.

Bác sĩ, ThS. Đồng Phú Khiêm, Phó Giám đốc Trung tâm Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương thông tin, giai đoạn nguy hiểm nhất của sốt xuất huyết thường bắt đầu từ ngày thứ 4 của bệnh, khi người bệnh hạ sốt. Đây là lúc nhiều biến chứng nặng có thể khởi phát, nhất là ở người cao tuổi, có bệnh nền, thừa cân, suy giảm miễn dịch hoặc đang dùng corticoid kéo dài.

Ca bệnh sốt xuất huyết nặng điều trị tại BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương.

“Người bệnh cần được khám và đánh giá hàng ngày, đặc biệt từ ngày thứ 4 đến hết ngày thứ 7. Nếu có dấu hiệu nguy hiểm như đau tức bụng, nôn nhiều, mệt lả, chảy máu, khó thở, rối loạn ý thức, cần đến ngay cơ sở y tế để cấp cứu”, bác sĩ Khiêm khuyến cáo.

PGS.TS Đỗ Duy Cường, Viện trưởng Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cho biết sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus mang Dengue có trong muỗi vằn lây truyền từ người này sang người khác qua vết cắn của muỗi. Có 4 type huyết thanh là D1, 2, 3 và 4. Thời gian ủ bệnh từ 4 đến 5 ngày. Diễn biến lâm sàng trải qua 3 giai đoạn: Từ ngày thứ 1 đến ngày 3 là giai đoạn sốt, ngày thứ 4 đến ngày thứ 7 là giai đoạn nguy hiểm, từ ngày thứ 7 đến ngày thứ 10 là giai đoạn hồi phục.

Có 2 cơ chế bệnh sinh có thể dẫn đến nguy hiểm. Thứ nhất virus khi tấn công vào cơ thể sẽ ức chế tủy xương gây hạ tiểu cầu, từ đó sẽ dẫn đến xuất huyết. Thứ hai, virus làm tổn thương thành mao mạch, gây tăng tính thấm làm thoát huyết tương ra khỏi lòng mạch, hậu quả cô đặc máu, từ đó bệnh nhân có thể sốc do giảm thể tích tuần hoàn. Hạ tiểu cầu sau một thời gian thì tiểu cầu sẽ lên, nhưng điều trị sốc giảm thể tích do cô đặc máu rất khó chữa, đây là nguyên nhân chính dẫn đến tử vong.

Về điều trị, các trường hợp nhẹ hoặc sốt xuất huyết trong những ngày đầu có thể điều trị và theo dõi tại nhà. Cần uống đủ nước, dùng thuốc hạ sốt – giảm đau paracetamol, nghỉ ngơi, xét nghiệm công thức máu hàng ngày. Lưu ý không tự ý truyền dịch và không dùng kháng sinh hay thuốc corticoid. Cần đặc biệt lưu ý từ ngày thứ 4 – 5 trở đi sẽ có hiện tượng máu cô đặc nếu không bù đủ dịch. Xét nghiệm công thức máu nếu thấy chỉ số Hematocrite tăng trên 20% so với ban đầu tức là máu bị cô đặc, phải hết sức lưu ý trong vấn đề truyền dịch. Trong trường hợp truyền dịch mà không có hiệu quả thì phải dùng dung dịch cao phân tử để kéo nước vào trong lòng mạch. Các trường hợp nặng có dấu hiệu cảnh báo: đau bụng vùng gan, tiểu ít, chảy máu cam, máu lợi, nôn hoặc đi ngoài ra máu, rong kinh, rong huyết ở nữ giới, xét nghiệm công thức máu tiểu cầu giảm nhanh hoặc hematocrit tăng nhanh.

PGS Cường khuyến cáo: “Nhiều người chủ quan cứ nghĩ sốt xuất huyết là bình thường, cứ sốt vài ngày sẽ khỏi nên ở nhà, chỉ khi nào thấy xuất huyết mới đi viện. Thực tế là nhiều trường hợp sốt nhưng chưa có biểu hiện xuất huyết nhưng có bị cô đặc máu dẫn đến sốc, lúc này điều trị rất khó khăn thậm chí tử vong. Khi có biểu hiện sốt, cần đến các cơ sở y tế để xét nghiệm máu chẩn đoán xác định và theo dõi điều trị bởi bác sĩ chuyên khoa, không tự ý điều trị tại nhà”.

Vắc xin và các biện pháp phòng ngừa chủ động

Theo bác sĩ Nguyễn Nguyên Huyền, Giám đốc Trung tâm Phòng chống dịch, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, phòng bệnh vẫn là biện pháp hiệu quả nhất. Người dân cần ngủ màn kể cả ban ngày, diệt muỗi, bọ gậy, dọn dẹp các khu vực nước đọng quanh nhà, và đặc biệt chú ý vệ sinh môi trường sau mưa lũ.

Với hơn 86.000 ca mắc chỉ trong 9 tháng, sốt xuất huyết đang cho thấy tính chất nguy hiểm và phức tạp hơn bao giờ hết. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt, việc phòng bệnh chủ động, giám sát chặt chẽ và nâng cao năng lực ứng phó y tế cộng đồng trở thành yêu cầu cấp thiết để bảo vệ sức khỏe người dân.

Bác sĩ Huyền cho biết hiện nay đã có vắc xin phòng sốt xuất huyết được WHO khuyến cáo sử dụng tại nhiều quốc gia. Người dân ở vùng lưu hành dịch hoặc có nguy cơ cao nên chủ động tham khảo tư vấn tiêm vắc xin để tăng cường bảo vệ sức khỏe, giảm nguy cơ mắc bệnh và diễn tiến nặng.

Nhằm ngăn chặn nguy cơ bùng phát dịch, Bộ Y tế đã yêu cầu các tỉnh, thành phố triển khai nghiêm Công điện 116/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, tăng cường giám sát dịch, xử lí triệt để các ổ muỗi, bọ gậy, không để dịch lan rộng. Các địa phương phải phân công trách nhiệm rõ ràng cho từng cấp chính quyền, huy động toàn thể cộng đồng tham gia chiến dịch vệ sinh môi trường, diệt lăng quăng, đảm bảo tất cả hộ gia đình trong vùng có nguy cơ được kiểm tra, giám sát. Song song đó, ngành y tế tăng cường năng lực cho tuyến cơ sở, tổ chức tập huấn về chẩn đoán, chăm sóc và điều trị sốt xuất huyết, bảo đảm phát hiện sớm ca bệnh, chuyển tuyến an toàn và đủ nguồn lực ứng phó dịch bệnh.

Tại hội nghị khoa học y học dự phòng năm 2025, TS. Angela Pratt, Trưởng đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam, nhấn mạnh sốt xuất huyết không còn là căn bệnh “mùa hè quen thuộc” dễ kiểm soát như trước. Dưới tác động của biến đổi khí hậu, lượng mưa thay đổi và nhiệt độ tăng lên khiến các đợt bùng phát dịch khó dự đoán hơn, xảy ra thường xuyên hơn, với khoảng 50% dân số toàn cầu đang có nguy cơ mắc bệnh.

Không chỉ sốt xuất huyết, nhiều bệnh truyền nhiễm nhạy cảm với khí hậu như Chikungunya hay sốt rét cũng đang có xu hướng gia tăng trở lại. Các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, lũ, nắng nóng kéo dài còn gây thiệt hại về người, phá hủy cơ sở hạ tầng y tế và làm tăng nguy cơ bệnh tật, đặc biệt ở trẻ em và người cao tuổi.

(Nguồn: tienphong.vn)